استفاده از مدل Watsuit برای پیش بینی ترکیب شیمیایی محلول خاک اصلاح شده با گچ

مدیریت صحیح بهره برداری از منابع آب و خاک سدیمی نقش تعیین کننده ای در افزایش محصولات کشاورزی ایفا می نماید. در این راستا استفاده از مدلهای یارانه ای برای بررسی اثرات مصرف آبهای سدیمی و مواد اصلاح کننده بر خاک و گیاه می توانند بسیار سودمند واقع شود. در این تحقیق تاثیر استفاده از ازگچ در اصلاح خاکهای سدیمی در دشت درودزن- مرودشت در استان فارس مورد بررسی قرار گرفت. همچنین از مدل watsuit برای پیش بینی ترکیب شیمیایی محلول خاک ناشی از استفاده از آب سدیمی (1/17= SAR و 17/2 = ECe). و ماده اصلاح کننده گچ استفاده گردید. تیمارها شامل 4 سطح گچ معدنی (0، 3، 6 و 24 میلی اکی والان در لیتر) در سه تکرار در کرتهای 20 متر مربعی بود. داده های پیش بینی شده نشان داد که با افزایش میزان گچ یونهای کلسیم و سولفات افزایش و قلیائیت خاک کاهش یافته است. در کرتهای آزمایشی غلظت هر یک از عناصر، شوری و نسبت جذبی سدیم مقدار بیشتری نسبت به میزان پیش بینی شده توسط مدل نشان داد. دلیل آن احتمالا مربوط به راندمان پایین آبشویی املاح در شرایط مزرعه می باشد. در رابطه با اصلاح خاکهای سدیمی، شوری آستانه پایداری خاک، نسبت منیزیم به کلسیم و حذف عوامل قلیاییت (کربنات و بی کربناتها) تا سطحی که برای گیاه زیان آور نباشد، در نظر گرفته می شود. پیش بینی مدل برای ارزیابی هر یک از این موارد از اعتبار کافی برخورداراست. با مصرف 3 میلی اکی والان گچ در لیتر نسبت متعادلی از شوری و نسبت جذبی سدیم جهت پایداری ساختمان خاک فراهم گردید. در حالیکه پیش بینی مدل حاکی از لزوم مصرف بیشتر گچ برای حصول به آستانه پایداری است. علت آن را می توان به درجه خلوص گچ معدنی مصرف شده در کرتهای آزمایشی نسبت داد. هم پیش بینی مدل و هم مقادیر اندازه گیری شده نشان می دهد که حتی با مصرف مقادیر زیاد گچ غلظت کربنات به محدوده بی ضرر برای مصرف آب آبیاری تنزل نیافته است. به طور کلی همانطور که مدل Watsuit پیش بینی می نماید، سطح 24 میلی اکی والان در لیتر به عنوان مناسب ترین میزان گچ برای اصلاح خاک در شرایط آزمایش توصیه می شود.