عوامل مرتبط با تعهدات شهروندی

طرح مسئله: شهروندان متناسب با پایگاهی که دارند دارای حقوق و تعهداتی هستند. «تعهدات شهروندی» موجب نظم اجتماعی و پیش پینی پذیری امور می شوند. این مفهوم به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد تقریبا با تمامی موضوعات و مسائل مطرح در حوزه انسانی و اجتماعی ارتباط پیدا می کند. تحقیق حاضر به دنبال بررسی عوامل موثر بر تعهدات شهروندی است.
این تحقیق به روش پیمایش انجام گرفته است به این ترتیب که پس از تقسیم تهران به مناطق مختلف با نمونه گیری طبقه ای و تصادفی با پاسخ گویان مصاحبه و اطلاعات مورد نیاز گردآوری می شد. جامعه آماری تحقیق، شهروندان بالای 18 سال تهرانی می باشند.
از نتایج تحقیق می توان به اثر مثبت و معنادار سرمایه اجتماعی و عام گرایی بر تعهدات شهروندی اشاره کرد. احساس ناامنی و آنومی اجتماعی نیز اثری منفی و معنادار بر تعهدات شهروندی دارند. علاوه بر این احساس ناامنی سه اثر غیر مستقیم از طریق کاهش سرمایه اجتماعی و عام گرایی، و هم چنین افزایش آنومی اجتماعی داشته است. زنان نسبت به مردان از میزان تعهد بیش تری برخوردار بوده اند. هم چنین با افزایش سن بر میزان تعهدات شهروندی نیز افزوده می شود.
بین سطوح کلان و خرد ارتباط وجود دارد لذا در تحلیل عوامل موثر بر تعهدات شهروندی باید به نقش ساختارهای کلان و به ویژه ساخت قدرت توجه نمود. به طور کلی می توان گفت استبداد روان شناسی اجتماعی در جامعه به وجود می آورد که تعهدات شهروندی را کاهش می دهد و این فرآیند در نهایت موجب بازتولید ساختار کلان و عدم توسعه جامعه مدنی می شود.