بررسی عوارض ریوی رادیوتراپی تانژانسیل کانسرهای پستان ازطریق تست های عملکرد ریوی و تاثیر حجم ریه تحت تابش برآن

ایجاد عوارض ریوی ناشی از رادیوتراپی پستان اجتناب ناپذیر است. بااینحال بروز و شدت آن کاملا مشخص نیست. یکی از روش های بررسی عوارض ریوی استفاده از تست عملکرد ریوی یا اسپیرومتری است. در این مطالعه تاثیر رادیوتراپی بر تست عملکرد ریوی و عوامل موثر بر آن بررسی گردید.
افراد مونث مبتلا به کانسر پستان مراحل II وIII (براساس مرحله بندی TNM) که تحت عمل جراحی ماستکتومی قرار گرفته بودند و شش مرحله شیمی درمانی دریافت کرده بودند وارد این مطالعه شدند. بیماران سیگاری، مبتلا به بیماری های مزمن ریوی (آسم، بروشیت مزمن و بیماری های نسج هم بند ریه) و افرادیکه دارای اختلالات آناتومیک قفسه سینه بودند و نیز مبتلایان به بیماری های قلبی از مطالعه خارج شدند.حجم نمونه براساس مطالعات قبلی 75 نفر بود.جمع آوری داده ها به کمک دستگاه اسپیرومتر اسپیرولب II انجام شد. بیماران ابتدا پس معاینه توسط رادیوتراپیست جهت تعیین میدان تابشی خط کشی شدند. سپس بیماران بر روی وج مخصوص قرارگرفته و سپس توسط فیزیست مارکر گذاری شده و برای تصویربرداری به بخش سی تی اسکن فرستاده شدند. قبل ازشروع درمان بیماران به بخش اسپیرومتری فرستاده شدند. دوز کلی بیماران بین 4800 تا 5040 سانتی گری با فرکشن 180 تا 200 سانتی گری بود. درمان بیماران بصورت SSD توسط دستگاه کبالت 60 تراترون فونیکس انجام شد. سه ماه پس از درمان بیماران جهت انجام اسپیرومتری و معاینه توسط متخصص ریه مراجعه نمودند. پارامترهای فعالیت ریوی که در این تحقیق مورد بررسی قرارگرفتند شامل FEV1 و FVCبصورت درصد از مقدار پیش بینی شده برای سن و جنس بیمار که توسط خود اسپیرومتر گزارش می شد در نظر گرفته شد.
میانگین سن بیماران (mean±SD) برابر92/7 ± 6/45 بود. میانگین طول میدان تانژانسیل cm 8/1±2/18 و عرض میدان تابشی cm 37/1 ± 7/6 بود. میانگین فاصله مرکزی ریه cm 07/1± 2 بدست آمد که متناظر با تابش حجم حداکثر 22% از حجم کل ریه است. میانگین درصد FEV1 از مقدار پیش بینی شده فبل از شروع درمان 59/15 ± 9/74 درصد وپس از رادیوتراپی 55/12 ± 86/78 درصد بدست آمد که حاکی از عدم وجود اختلاف معنی دار (09/0p=) می باشد. همچنین میانگین درصد FVCاز مقدار پیش بینی شده قبل از رادیوتراپی 26/14± 17/72 پس از آن36/11± 60/74 بدست آمد که باز هم حاکی از عدم وجود اختلاف آماری معنی دار است (07/0p=). همچنین در هیچیک از بیماران علایم غیرطبیعی در معاینه مشاهده نشد.
در توجیه نتایج بدست آمده می توان این گونه بیان کرد که سه ماه پس تابش زمان کافی برای تغییرات ریوی در مورد گامای کبالت 60 نمی باشد و از سوی دیگر با توجه به نقش طراحی درمان که در آن حجم تحت تابش ریه به حداقل خود رسانده شد می توانسته براساس نتایج بوترمن و لینگس احتمال پنومونیت را باز کمتر کرده باشد. همچنین عدم مشاهده هرگونه علامت در معاینات بالینی موید و هماهنگ با نتایج اسپیرومتری می باشد.