بررسی تحلیلی رابطه دو اسطوره همسان (فر کیانی و همای پادشاهی)
نویسنده:
چکیده:
تکیه بر فر ایزدی و اعتقاد به شاه آرمانی در فرهنگ و ادبیات و اساطیر ایرانی، اندیشه ای دیرین و پنداری باسابقه است. فر به عنوان یک اسطوره ریشه دار و عمیق حداقل دو نقش اساسی بر عهده داشت؛ نخست اینکه نظام موروثی پادشاهی را توجیه می کرد و دیگر آنکه با پیوند قدرت پادشاه به قدرت و اراده الهی به آن جنبه معنوی و دینی می بخشید. در اوستا و متن های پهلوی و به تبع آنها در شاهنامه رد پای این اسطوره به طرزی عمیق و پررنگ نمایان است. محوریت اندیشه فر در فلسفه سیاسی، تفکر دینی و باورهای مردمی ایران باستان از ژرفا و شمول هر چه تمام تر این کهن اسطوره حکایت دارد، اما با توجه به تاثیر انکارناپذیری که تحولات اجتماعی و دینی در ساختار و محتوای اسطوره ها دارند، در طول دوره اسلامی، هرچه از دوران باستان فاصله می افتد، تحول اسطوره فر از یک اندیشه اعتقادی و بنیاد سیاسی و اجتماعی به یک پندار موهوم و باور عامیانه، بیشتر قابل مشاهده است. در این دوره، از یک سو اسطوره فر رنگ می بازد و از سوی دیگر با اسطوره «همای سعادت» درمی آمیزد. این تلفیق، به وفور، در آثار ادبی سده های میانی در قالب تعبیراتی چون «فر هما» و «همایون فر» رخ می نماید و در دوره های متاخر به موازات کاسته شدن از جایگاه اندیشه «فر کیانی»، به تدریج «همای سعادت» با ژرفایی به مراتب کمتر و صرفا در لابه لای آثار ادبی و لایه هایی از اندیشه عامیانه جایگزین آن می شود.
زبان:
فارسی
در صفحه:
1
لینک کوتاه:
magiran.com/p854199
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!