بررسی تاثیر آموزش برنامه خود مراقبتی به شیوه بحث گروهی بر دانش و عملکرد دختران نوجوان دیابتیک مراجعه کننده به انجمن دیابت ایران

دیابت بیماری مزمنی است که به رفتارهای خودمراقبتی ویژه ای تا پایان عمر نیازمند است. از طرفی مطالعات نشان داده اند که بهبود دانش و عملکرد مبتلایان به دیابت به معنای بهبود وضعیت متابولیکی است و جهت بهبود وضعیت متابولیکی ارائه آموزش کافی درباره خودمراقبتی از طریق روش های فعال که با درگیر کردن مبتلایان به دیابت در آموزش همراه است الزامی است لذا این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش برنامه خود مراقبتی به شیوه بحث گروهی بر دانش و عملکرد دختران نوجوان دیابتیک مراجعه کننده به انجمن دیابت ایران انجام شده است.
این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که در سال 1388-1387 و با انتخاب 80 دختر نوجوان 15 تا 19 ساله مبتلا به دیابت (40 نفر گروه آزمون و 40 نفر گروه شاهد) در انجمن دیابت ایران انجام شده است. بعد از گردآوری اطلاعات حاصل از مرحله قبل از مداخله با استفاده از پرسشنامه دانش، عملکرد و نیازسنجی آموزشی در هر دو گروه، برنامه خود مراقبتی طراحی شد و سپس برنامه خود مراقبتی طی 8 جلسه بحث گروهی برای گروه آزمون اجرا شد. سپس بلافاصله و یک ماه بعد از پایان مداخله مجددا دانش و عملکرد دختران نوجوان دیابتیک در هر دو گروه آزمون و شاهد اندازه گیری شد. پس از جمع آوری داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری، کای دو، T مستقل، repeated measures و t زوجی داده های حاصله تجزیه و تحلیل شد.
نتایج حاصله پس از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که با آزمون t مستقل و کای دو (05/0p<) دو گروه آزمون و شاهد از نظر گزینه های اطلاعات دموگرافیک (سن، قد، وزن، شغل پدر و...) همسان بودند. در گروه آزمون در مقایسه بین قبل، بلافاصله و یک ماه بعد از پایان مداخله تفاوت معناداری در جهت افزایش نمره دانش و عملکرد مشاهده شد (0001/0p>) اما این اختلاف در گروه شاهد معنادار نشد (05/0p<) و نیز آزمون t مستقل (05/0p<) تفاوت معناداری در زمینه دانش و عملکرد بین دو گروه آزمون و شاهد قبل از مداخله نشان نداد. بلافاصله و یک ماه بعد از پایان مداخله بین دو گروه با آزمون، t مستقل اختلاف معناداری از نظر میانگین نمره دانش و عملکرد دیده شد (05/0p>).
به طور کلی نتایج این پژوهش نشان می دهد که آموزش برنامه خودمراقبتی به شیوه بحث گروهی در بهبود دانش و عملکرد دختران نوجوان دیابتیک موثر بوده است و پیشنهاد می شود آموزش رفتارهای خودمراقبتی به شیوه بحث گروهی به عنوان یک روش موثر جهت بهبود دانش و عملکرد نوجوانان مبتلا به سایر بیماری های مزمن به کار گرفته شود.