خلوت در عرفان اسلامی

یکی از مفاهیمی که در رفتار انسانی و فراز و نشیب زندگی اجتماعی طی قرون گذشته در هاله ای از ابهام فرو رفته و گرد تشویش بر آن نشسته موضوع خلوت می باشد. در این مقاله تلاش شده تا از طریق بررسی اهمیت و جایگاه خلوت در قرآن کریم، سخنان معصومین (ع) و عرفای بنام اسلامی مرتفع گردد. برابر این پژوهش خلوت دارای جنبه ظاهری و باطنی است که جنبه ظاهری آن به عنوان ابزاری است که سالک در شرایط و مواقع خاص با تجویز شیخ و مرشد و با رعایت اصول شرعیه و با هدف تزکیه نفس و جلا بخشیدن به آینه دل از این امکان بهره می گیرد و جنبه باطنی خلوت که همان تداوم مراقبت و استمرار ذکر و مداومت در تفکر و ترک علایق و بندگی خداوند متعال می باشد.
و پرواضح است که آنچه مقصود شرع مقدس است همین حقیقت خلوت و جنبه باطنی آن است که با درست پیمودن مسیر سلوک و طی منازل خلوت ظاهر در حد اعتدال میسر می شود.