ردیابی ژن مقاومت به زنگ قهوه ای Lr32 در ارقام و لاین های گندم ایرانی با استفاده از آزمون تیپ آلودگی و نشانگرهای مولکولی پیوسته به ژن Lr32

بیماری زنگ قهوه ای (زنگ برگی) گندم، یکی از بیماری های بسیار مهم در کشور ایران می باشد که تقریبا در تمام مناطق گندم خیز ظاهر می شود و عملکرد و کیفیت گندم را تحت تاثیر قرار می دهد. مهم ترین استراتژی مقابله با این بیماری استفاده از مقاومت ژنتیکی است و تاکنون 51 ژن مقاومت به زنگ قهوه ای در گندم گزارش شده است. این پژوهش به منظور شناسایی حضور و یا حضور نداشتن ژن مقاومت به زنگ قهوه ای 32Lr در 48 رقم و لاین گندم ایرانی با استفاده از آزمون مورفولوژیکی و نشانگرهای مولکولی پیوسته به ژن 32Lr انجام گردید. آنالیز تیپ آلودگی براساس دستورالعمل بین المللی برودر (1973) با استفاده از 6 جدایه زنگ قهوه ای شناسایی شده در ایران انجام شد که 17 رقم از 48 رقم مورد مطالعه، نسبت به جدایه های بیماری زا بر روی ژن مقاومت به زنگ قهوه ای 32Lr از خود تیپ آلودگی پایین تری نشان دادند. مقاومت موجود در این ارقام و لاین ها ناشی از حضور ژن یا ژن هایی، غیر از ژن مقاومت به زنگ قهوه ای 32Lr می باشد، در ضمن احتمال حضور ژن مقاومت به زنگ قهوه ای 32Lr یا ژن هایی با اثر مشابه در 25 رقم و لاین مورد آزمایش پیش بینی گردید و در 6 رقم احتمال حضور ژن 32Lr منتفی گردید. در بخش مولکولی با استفاده از نشانگرهای مولکولی رپید (49S و 421S) وجود نوارهای 1100 جفت باز و 640 جفت باز که در مطالعات قبلی همبستگی زیادی با ژن 32Lr در گندم نشان داده اند در 48 رقم گندم مورد مطالعه قرار گرفت. طبق انتظار نوارهای 1100 و 640 جفت باز در رقم شاهد مثبت (لاین ایزوژن حاوی ژن 32Lr) مشاهده گردید ولی در هیچ یک از نمونه های مورد مطالعه و شاهدان منفی (رقم بولانی و آگرالوکال) تکثیری مشاهده نشد. نتایج داده های مولکولی در توافق با آزمون تیپ آلودگی بیانگر این حقیقت است که در این پژوهش، ارقام و لاین های گندم مورد مطالعه، فاقد ژن مقاومت به زنگ قهوه ای 32Lr می باشند.