تحلیل خشک سالی هیدرولوژیکی حوضه کارون بر اساس داده های روزانه

خشک سالی به عنوان یکی از بلایای طبیعی با اثرات و تبعات منفی اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی است که رشد جمعیت و افزایش تقاضای آب اثرات آن را تشدید می نماید. تحلیل و بررسی این موضوع و دخالت دادن آن در برنامه های توسعه کشور، که قسمت اعظم آنرا مناطق خشک و نیمه خشک در بر می گیرد، حائز اهمیت فروانی است. در میان انواع خشک سالی، خشک سالی هیدرولوژیکی در قالب کسری های دبی رودخانه به معنای دوره هایی است که دبی رودخانه برای تامین نیازهای برنامه ریزی شده تحت سیستم مدیریتی موجود کافی نمی باشد. در این تحقیق با استخراج منحنی تداوم جریان از سری زمانی داده های روزانه ایستگاه هیدرومتری پل شالو، واقع در حوضه کارون، دوره های خشک سالی هیدرولوژیکی به روش حد آستانه (روش تقاطع) استخراج و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد سری های حداکثر سالانه خشک سالی (AMS) شامل تداوم و حجم کمبود بر اساس حد آستانه Q70 از توزیع1 GP تبعیت می نمایند. بر این اساس دوره بازگشت خشک سالی های تاریخی محاسبه گردید و به استثنای سال 1343-1342 اغلب خشک سالی ها دارای دوره بازگشت زیر 30 سال بودند به عنوان نمونه خشک سالی سال 1380 که اغلب مناطق کشور را فرا گرفت بر اساس تحلیل حجم کمبود و تداوم به ترتیب دارای دوره بازگشت 19 و 13 سال بود. در ادامه ریسک خشک سالی برای دوره بازگشت های مختلف و برای عمر پروژه های آبی ارائه گردید. بیشترین مقادیر حجم کمبود خشک سالی ها به 11 سال اول و 5 سال آخر دوره مورد بررسی اختصاص داشته به طوری که در 11 سال اول دوره بازای حد آستانه Q90، 57 درصد و بازای حد آستانه Q70، 50 درصد کل خشک سالی ها اتفاق افتاده، و در 5 سال آخر بازای حد آستانه Q90، حدود 40 درصد و به ازای حد آستانه Q70، حدود 20 درصد کل خشک سالی ها اتفاق افتاده است. در دوره1345- 1353 حداقل مقادیر حجم کمبود خشک سالی وجود داشته به طوری که مقدار آن برای Q90 و Q70 به ترتیب معادل صفر و 20 درصد کل دوره مطالعاتی بوده است. در بخش پایانی با استخراج سری های حداکثر سالانه (AMS) حجم کمبود با تداوم های150،120،90،60،30،20،10 و 180 روزه و برازش بهترین توزیع احتمالاتی بر آنها منحنی های بزرگی-تداوم - فراوانی(SDF) ارائه گردیده است.