اثر محیط گیاه مادری بر مقاومت به تنش شوری و خشکی در مرحله ی جوانه زنی و سبز شدن علف هرز شیر تیغک (Sonchus oleraceus L.)

به منظور بررسی تاثیر محیط گیاه مادری بر مقاومت به تنش شوری و خشکی در مرحله ی جوانه زنی و سبز شدن علف هرز شیرتیغک، بذور دو توده ی شیرتیغک از دو منطقه ی اهواز و بیرجند با خصوصیات اقلیمی کاملا متفاوت جمع آوری شده و دو آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملآ تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا گردید. سطوح شوری شامل غلظت های 0، 10، 20، 40، 80، 160، 240 و320 میلی مولار کلرید سدیم و سطوح خشکی شامل پتانسیل های اسمزی 0، 1/0-، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0- و 1- مگاپاسگال بود. نتایج این تحقیق نشان داد که در تنش های شدید شوری وخشکی صفات مورد بررسی شامل: درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه و بنیه ی گیاهچه کاهش بسیار معنی داری (01/0(P≤پیدا کردند. بر اساس مدل لجستیک برازش داده شده، غلظتی از نمک و همچنین سطحی از تنش خشکی که برای ممانعت 50 درصدی حداکثر جوانه زنی در توده ی اهواز لازم بود، به مراتب بیشتر از توده ی بیرجند بود. نتایج این آزمایش حاکی از مقاومت بیشتر توده ی اهواز به تنش شوری و خشکی نسبت به توده ی بیرجند بود و لذا مشخص گردید که محیط گیاه مادری اثر قابل ملاحظه ای بر خصوصیات جوانه زنی بذور شیرتیغک داشته و بایستی در برنامه ریزی های مدیریت و کنترل این علف هرز مد نظر قرار بگیرد.