اثرات لجن فاضلاب پتروشیمی تبریز بر کربن آلی، شاخص های پایداری خاکدانه و حدود پایایی یک خاک منطقه نیمه خشک

یکی از روش های ارتقای کیفیت فیزیکی خاک های مناطق خشک و نیمه خشک استفاده از اصلاح کننده های آلی ارزان قیمت مثل لجن فاضلاب است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات لجن بیولوژیکی فاضلاب پتروشیمی تبریز در 4 مقدار (25، 50، 75 و 100 تن در هکتار) بر کربن آلی (OC)، میانگین وزنی قطر (MWD) خاکدانه (روش الک تر)، رس قابل انتشار در آب (WDC)، رطوبت حد سیلان (LL)، رطوبت حد خمیری (PL) و شاخص خمیرایی (PI = LL - PL) در طول زمان بر یک خاک منطقه نیمه خشک، در داخل گلدان های بزرگ (قطر 50 و ارتفاع 25 سانتی متر) انجام گرفت. همچنین خاک بدون لجن به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد و همه تیمارها شامل سه تکرار بودند. انکوباسیون تیمارها در داخل گلخانه در رطوبت 70 تا 80 درصد ظرفیت مزرعه و دمای ̊C4 ± 22 به مدت 6 ماه صورت گرفت. همه پارامترها در زمان های 60، 120 و 180 روز اندازه گیری شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل (فاکتور اول 5 سطح مصرفی لجن و فاکتور دوم 3 زمان انکوباسیون) و در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد که کلیه مقادیر مصرفی لجن در مقایسه با شاهد به طور معنی دار (01/0 >P)OC را افزایش و WDC را کاهش دادند. همبستگی منفی (84/0 r =-) بین OC و WDC در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. لجن فقط در مقادیر مصرفی 75 و 100 تن در هکتار باعث افزایش معنی دار (01/0 >P) رطوبت هایLL و PL نسبت به شاهد گردید. همبستگی مثبت و معنی دار (001/0 >P، 99/0 r =) بینOC با رطوبت هایLL و PL مشاهده شد. اثر مقادیر مصرفی لجن بر MWD و PI معنی دار نشد. همبستگی منفی و معنی دار (1/0 >P، 92/0 r =-) بین MWD و WDCدر سه زمان انکوباسیون یافت شد. این تحقیق نشان داد که لجن پتروشیمی به عنوان یک اصلاح کننده آلی ارزان قیمت باعث ارتقای کیفیت فیزیکی خاک منطقه نیمه خشک گردید.