فدارسیون روسیه و سیاست نگاه به شرق

سیاست خارجی اتحاد شوروی پس از انقلاب اکتبر 1917 و فروپاشی امپراتوری روسیه به تدریج حاصل تعامل میان منافع ملی شوروی و ایدئولوژی کمونیسم گردید. هر مقدار که این انقلاب بیشتر تثبیت می شد، روح این شعار کارل مارکس که «پرولتاریا میهن ندارد» بیشتر در فرآیند سیاست خارجی شوروی و برپایی انقلاب ها و رژیم های کمونیستی و سوسیالیستی در نقاط مختلف جهان تجلی می یافت. ساختار سیاست خارجی شوروی نیز از ابتدا به صورت شورایی اداره می شد و کمیسر خارجی به جای وزیر امور خارجه فعالیت می کرد. سیاست خارجی شوروی در طول هفتاد و پنج سال بصورت کلی رشد بین المللی کمونیسم و نجات طبقه جهانی کارگر را همراه با تامین منافع ملی اتحاد شوروی مورد توجه قرار داده بود. پس از جنگ جهانی دوم، استالین پیروزتر از بقیه رهبران متفقین از جنگ بیرون آمد و مرزهای نفوذ خود را از تنگه برینگ تا دروازه براندنبرگ در قلب برلین گسترش داد. رقابت مابین ایالات متحده و اتحاد شوروی در طول سال های پس از جنگ جهانی دوم به صورت جنگ سرد و با راهبردهایی همچون همزیستی مسالمت آمیز، تنش زدایی و بازدارندگی ادامه یافت. در طول این سال ها، سیاست خارجی شوروی به دنبال راه کارهایی بود تا بتواند کرملین را در مواجهه با مشکلات عدیده داخلی اتحاد شوروی و اقمار آن کمک نماید. بعنوان مثال پیشنهاد گورباچف به ریگان در سال 1986 و در اجلاس ریکیاویک مبنی بر برچیدن کامل سلاح های هسته ای دو ابرقدرت، در واقع راهی برای جلوگیری از وخیمتر شدن اقتصاد روبه زوال اتحاد شوروی بود.