بررسی رابطه علیت و آزمون منحنی زیست محیطی کوزنتز در ایران؛ (مطالعه موردی: گاز دی اکسیدکربن و ذرات معلق کمتر از 10 میکرون در هوا با درآمد سرانه)

با توجه به اثرات زیان بار آلودگی های محیط زیست بر اقتصاد کشور از یک طرف و ضرورت رشد اقتصادی از سوی دیگر، سؤال این است که چه ارتباطی بین شاخص های آلودگی های هوا و رشد اقتصادی وجود دارد؟ در این راستا، هدف این مطالعه بررسی وجود رابطه بین انتشار حجم گاز دی اکسید کربن (CO2) و ذرات معلق کمتر از 10 میکرون در هوا (PM10) با میزان درآمد سرانه به قیمت ثابت سال 1376 در طی سال های 1386-1354 و همچنین آزمون تجربی و تحلیل منحنی زیست محیطی کوزنتز در ایران می باشد. برای دستیابی به اهداف، از آزمون علیت گرنجر، آزمون علیت هسیائو و برآورد تابع درجه دوم به روش حداقل مربعات معمولی استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که یک رابطه دوطرفه بین دی اکسیدکربن و درآمد سرانه و نیز رابطه یک طرفه از ذرات معلق در هوا به درآمد سرانه وجود دارد. همچنین منحنی زیست محیطی کوزنتز در شرایط فعلی ایران، برای حجم گاز دی اکسیدکربن، فرمU وارونه را که در تحلیل های نظری مطرح است، دارا نمی باشد که نشان می دهد با افزایش درآمد سرانه مقدار آن افزایش می یابد. اما در مورد ذرات معلق کمتر از 10 میکرون در هوا صادق است و نقطه برگشت این منحنی به ازای درآمد سرانه 9/2173 هزار ریال می باشد.