ژئوشیمی و محیط زمین شناسی کرومیتیت های ناحیه الند از مجموعه افیولیتی خوی، شمال باختر ایران

افیولیت خوی در شمال باختر ایران میزبان چندین توده کرومیتیتی انبانی است. نهشته های کرومیتیتی ناحیه الند در این افیولیت به شکل های عدسی، تخته ای و رگه ای نامنظم در میان هارزبورژیت های تهی شده گوشته ای جای گرفته اند. کرومیتیت ها بافت های گوناگون توده ای، نواری، افشان، گرهکی و کاتاکلاستی دارند. این توده ها توسط پوششی از دونیت با ستبراهای مختلف احاطه شده اند. از نظر شیمی کانی،کرومیت ها با عدد کروم [Cr/(Cr+Al)] از 66/0 تا 81/0 و عدد منیزیم [Mg/(Mg +Fe+2)] از 42/0 تا 66/0 شناخته می شوند. مقادیر Cr2O3، Al2O3 و MgO کرومیت ها به ترتیب در دامنه های 89/45-94/54 درصد وزنی، 53/8-18/17 درصد وزنی و 38/8-29/14 درصد وزنی تغییر می کنند. میان عدد کروم و عدد منیزیم کرومیت ها همبستگی منفی وجود دارد که از ویژگی های کرومیتیت های انبانی است. ترکیب کرومیت ها از نظر عدد کروم، عدد منیزیم، مقادیر Fe2O3، Al2O3، Cr2O3، MgO و TiO2 و نیز ضرایب همبستگی میان اکسیدهای گوناگون با ترکیب کلی کرومیتیت های نوع انبانی همخوانی دارد. کرومیتیت های ناحیه الند از نوع کروم بالا با 66/0 #Cr> و 25% >Al2O3 هستند. مقادیر پایین TiO2 و موقعیت ترکیب شیمی آنها در نمودارهای TiO2 در برابر Cr/(Cr+Al) و TiO2 در برابر Al2O3 شاید بازتابی از تبلور کرومیت ها از ماگمای بونینیتی در جایگاه زمین ساختی سوپراسابداکشنی باشند. بررسی ژئوشیمی کل سنگ در کرومیتیت ها نشان داد که این کانسنگ ها از نظر عیار Cr2O3 دارای تغییرات گسترده ای در دامنه 19-6/51 درصد وزنی هستند و تغییرات ترکیبی در اکسیدهای سازنده، Cr2O3، Al2O3 SiO2، Fe2O3 و MgO کرومیتیت ها، بازتابی از ویژگی های بافتی آنهاست.