زمینه های خانوادگی نابرابری فرصت های آموزشی مطالعه موردی: دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر اهر

هدف از این پژوهش شناخت تاثیر زمینه های خانوادگی بر نابرابری فرصت های آموزشی در میان دانش آموزان است. با مطالعه نظریه های تبیین کننده این اثر، رابطه بین نابرابری فرصت های آموزشی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی و روابط هر یک از آنها با دیگر متغیرهای میانی در قالب مدل تحلیل شکل گرفته است. جهت ارزیابی این مدل و شناخت روابط بین متغیرها از روش پیمایش استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با بکارگیری ابزار پرسشنامه از300 دانش آموز دختر سطح متوسطه ی شهر اهر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده جمع آوری گردیده است. یافته ها نشان می دهد که بیشترین نابرابری فرصت های آموزشی در بعد مدرسه وجود داشته و سپس ابعاد محله و خانواده قرار می گیرند. همچنین، دانش آموزان به ترتیب در پایگاه اجتماعی- اقتصادی پایین، متوسط و بالا قرارگرفته اند و نیز میزان پایگاه اجتماعی آنان پایین تر از پایگاه اقتصادی شان به دست آمده است. تحلیل های دومتغیره (r پیرسون= 414/0-) و چندمتغیره (βرگرسیون= 313/0-)، معنی داری رابطه معکوس بین متغیرهای پایگاه اجتماعی- اقتصادی و نابرابری فرصت های آموزشی را نشان می دهند. در تحلیل مسیر هم، متغیر پایگاه اجتماعی- اقتصادی با اثر کلی 382/0- به عنوان مهمترین متغیر تاثیرگذار بر میزان نابرابری فرصت های آموزشی است. به طوری که علاوه بر اثر مستقیم، با تحت تاثیر قرار دادن حساسیت آموزشی والدین و مهارت های ارتباطی دانش آموزان، اثر خود را بر نابرابری فرصت های آموزشی می گذارد. با تلفیق این نتایج، نظریه های تضاد و بازتولید اجتماعی و فرهنگی را می توان جهت تبیین اثرگذاری پایگاه اجتماعی- اقتصادی بر نابرابری فرصت های آموزشی دانش آموزان مناسب دانست.