مقایسه خصوصیات فیزیکی خاک مسیرهای تردد دام (میکروتراس)

یکی از مهم ترین عوامل موثر بر وضعیت مرتع، چرای دام می باشد. در این پژوهش به مقایسه خصوصیات فیزیکی خاک در میکروتراس و فضاهای بینابینی آن ها در یکی از سامان های عرفی مراتع مراوه تپه پرداخته شده است. این پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت دو تیمار میکروتراس و بین میکروتراس و جهت دامنه برای اندازه گیری نفوذپذیری، وزن مخصوص ظاهری و درصد خلل و فرج خاک در 8 تکرار، انجام گرفت. همچنین جهت مقایسه نفوذپذیری، وزن مخصوص ظاهری و درصد خلل و فرج خاک میکروتراس ها و بین میکروتراس ها و داده های پوشش سطح خاک مرتع از آنالیز واریانس یک طرفه ANOVA استفاده شد. نتایج نشان داد که وزن مخصوص ظاهری خاک همواره در میکروتراس ها بیشتر از بین میکروتراس ها بوده و این تفاوت در دامنه های شمالی بیشتر از دامنه های جنوبی است. درصد خلل و فرج خاک نیز نتایجی عکس میزان وزن مخصوص ظاهری خاک دارد. میزان نفوذپذیری در ابتدای آزمایش (مقطع زمانی 5 دقیقه) همواره بیشتر از مقاطع دیگر بوده است، به طوری که مقدار متوسط نفوذپذیری در 5 دقیقه اول آزمایش در میکروتراس و بین میکروتراس به ترتیب 28/1 و 25/4 میلی متر بر دقیقه است. همچنین مسیرهای لگدکوبی (میکروتراس) توسط دام حدود 40 درصد از سطح کل مرتع را تشکیل می دهند که نتایج این پژوهش وجود میکروتراس ها را در مراتع مهم می داند. در نهایت می توان گفت در صورت نبود میکروتراس ها، قسمت های دیگر مرتع نیز در عرض حداقل 2 سال لگدکوبی شده و کل سطح مرتع از حضور دام تاثیر منفی می پذیرد.