تحلیلی بر عوامل تعیین کننده مزیت های مکانی درمنطقه کلان شهری تهران: شواهد تجربی ازچهاربخش صنعتی

ازدهه گذشته، مطالعات زیادی ظهور و توسعه بخشهای صنعتی با فناوری بالا را به وجود برخی خصلتها ومزیتهای مکانی درمناطق کلان شهری نسبت می دهند. براساس این مطالعات، مهمترین عوامل تعیین کننده مزیتهای مکانی دراین مناطق شامل همجواری با مشتریان وتامین کنندگان، دسترسی به مواد خام، دسترسی به دانشگاه ها، زیرساختها و خدمات تجاری، وجود نیروی کار ماهر، همجواری با بنگاه های رقیب و... می باشد، که می تواند به ارتقا ظرفیتهای یادگیری منجر شود. ازاینرو، می توان گفت ظهور یک بخش صنعتی در یک منطقه کلان شهری می تواند نتیجه مزیتهای مکانی مشخصی باشد که منطقه به صنعت مورد نظرارائه می دهد.هدف این مقاله تحلیل مهمترین عوامل مکانی است که به تمرکز فضایی بنگاه های صنعتی در منطقه کلان شهری تهران منجرمی شود. روش تحقیق، دراین مقاله از نوع پیمایشی است. درعین حال که ازروش کتابخانه ای برای تبیین چهارچوب نظری تحقیق، و وازروش اسنادی برای جمع آوری اطلاعات برای تحلیل محیط اقتصادی منطقه مورد مطالعه استفاده شده است. شیوه نمونه گیری، تصادفی قشربندی شده می باشد که برای انتخاب واقع بینانه بنگاه هایی که بخشهای صنعتی را تشکیل میدادند تعیین شد. یافته های این تحقیق بیانگرآن است که مزیتهای مکانی منطقه کلان شهری تهران نقش مهمی را برای بخشهای صنعتی نمونه بازی می کند و این بخشها، به رغم برخی تفاوتها، از مزیتهای مکانی قرار گرفتن در منطقه کلان شهری تهران منتفع میشوند. نکته جالب این است که دسترسی به سرمایه و حمایتهاوانگیزشهای دولتی، حداقل اهمیت را برای قرارگرفتن بنگاه ها در منطقه کلان شهری تهران داشته و بعنوان مزیت مکانی منطقه کلان شهری مورد توجه قرارنگرفتند. ازاین گذشته، یافته ها درباره اندازه بنگاه ها و مزیتهای مکانی منطقه کلان شهری تهران نشان می دهد که اکثریت بنگاه ها بدون توجه به اندازه، از مزیت مکانی منطقه کلان شهری تهران استفاده می کردند درعین حال که برخی تفاوتهانیز میان بخشهای صنعتی نمونه مشاهده می شد.