تخمین منحنی مشخصه آب خاک با استفاده از چند روش محاسبه عامل مقیاس بندی

به رابطه بین رطوبت و مکش آب خاک، منحنی مشخصه خاک گفته می شود که اندازه گیری آن وقت گیر و پرهزینه است. آریا و همکاران (1999) روشی را برای تخمین منحنی مشخصه آب خاک براساس منحنی دانه بندی و جرم مخصوص ظاهری خاک ارایه نموده اند که در این مدل از عامل مقیاس بندی استفاده می گردد. برای تعیین این عامل از سه ثابت، خطی و لجستیک استفاده می شود که ضرایب مربوط به هر روش برای برخی از بافت های خاک معلوم می باشد. در این پژوهش از 20 نمونه خاک مختلف در استان فارس استفاده شد و سه رابطه نمایی، لگاریتمی و توانی (آلفا- 1 تا آلفا- 3) برای تخمین عامل براساس رطوبت خاک و یک رابطه بر مبنای روش خطی (آلفا- 4) به دست آمد. سپس با استفاده از 5 نمونه خاک دیگر از استان های فارس و بوشهر، منحنی مشخصه هر نمونه خاک از 8 روش مختلف تخمین زده شد و با مقادیر اندازه گیری شده از ترکیب روش های ستون آویزان و دستگاه صفحات فشاری مقایسه گردید. این 8 روش عبارت بودند از: روش های لجستیک، خطی، خوشنودیزدی و قهرمان (2004)، رضایی و همکاران (2005) و آلفا- 1 تا آلفا- 4. بررسی نتایج نشان داد که در دو نمونه خاک با بافت های رس و لوم رسی سیلتی روش آلفا- 4 و در 3 نمونه خاک با بافت های رس سیلتی، لوم و لوم شنی روش لجستیک مناسب تر از سایر روش ها بوده است.