تحلیل جامعه شناختی الگوهای مصرف در بین ساکنان شهر تهران

تغیر نیازهای اقتصادی صورتبندی اجتماعی معاصر از تولید به مصرف، چرخش فرهنگی در جامعه شناسی و رواج علاقه به فرآیندهای نمادین در جریان کنش اجتماعی عواملی هستند که مصرف را به یکی از کانونی ترین موضوعات مطالعاتی در جامعه شناسی معاصر تبدیل کرده اند. پژوهش حاضر در همین راستا و برای شناسایی الگوهای مصرف و بررسی عوامل موثر بر این الگوها در میان ساکنان شهر تهران صورت گرفته است. در بخش ادبیات نظری علاوه بر چشم اندازهای تاریخی و سطح کلان، دیدگاه های مربوط به سطح خرد یعنی رفتار و اعمال کنشگران فردی نیز بررسی شده اند. تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از پرسش نامه در میان 410 نفر از افراد 15 تا 45 ساله ی ساکن شهر تهران انجام شده است. نتایج تحقیق حاکی از توزیع طبقاتی الگوهای مصرف و انطباق آنها بر جایگاه افراد در فضای سلسله مراتب اجتماعی است. درنتیجه به نظر می رسد که سخن گفتن از بررسی قشربندی و تمایزهای اجتماعی بر مبنای مصرف و سبک زندگی به جای پویش های ساختاری و طبقاتی – در شرایط کنونی جامعه ایران- فعلا امکان پذیر نیست، چرا که این عوامل خود نمودی از جایگاه طبقاتی اند.