اثرات سمیت آهن بر رشد چهار رقم برنج ایرانی با تاکید بر برخی جنبه های بیوشیمایی در متحمل ترین رقم

در این پژوهش اثرات سه تیمار آهن (صفر، 250 و 500 میلی گرم در لیتر) بر روی چهار رقم برنج شامل ارقام شفق، خزر، هاشمی و صدری در شرایط گلدانی مطالعه شد. پس از شناسایی رقم شفق به عنوان متحمل ترین رقم، تغییرات برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در محیط کشت شنی و با محلول غذایی یوشیدا، بر روی این رقم و با تیمارهای 10 (شاهد) و 250 میلی گرم در لیتر آهن انجام شد. این آزمایشات به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه انجام شد. نتایج آزمایشات کشت در خاک مزرعه نشان داد که در تیمارهای 250 و 500 میلی گرم در لیتر آهن در همه ارقام، رشد رویشی به ویژه رشد ریشه گیاهان و مقدار آب نسبی گیاه به صورت معنی داری کاهش یافت. بیشترین کاهش رشد رویشی در رقم خزر و کم ترین کاهش در رقم شفق بود. انباشتگی آهن در شرایط سمیت آهن نسبت به شاهد در ریشه بیشتر از بخش هوایی بود. غلظت پتاسیم در همه ارقام کاهش یافت، اما کم ترین میزان کاهش پتاسیم تحت تیمار سمیت آهن در رقم شفق دیده شد. نتایج آزمایشات کشت در محیط شنی در رقم شفق نشان داد که تیمار 250 میلی گرم در لیتر آهن احتمالا از طریق تنش اکسیداتیو مقدار کلروفیل را کاهش داده و در نتیجه با کاهش فتوسنتز مقدار پروتیئن و قندهای محلول کم شد. افزایش اسیدهای آمینه کل در تیمار سمیت آهن نتیجه تجزیه و یا کاهش سنتز پروتین ها است.