اثر هیپوگلیسیمی و هیپولیپیدمی عصاره هیدرو الکلی کنگر فرنگی در رت های دیابتی شده با آلوکسان منوهیدرات در مقایسه با گلی بنکلامید

کنگرفرنگی Cynara scolymus L. گیاهی از خانواده کاسنی (Compositae) است که در طب گیاهی استفاده می شود. در این مطالعه تاثیر عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی بر میزان گلوکز، لیپیدها و لیپوپروتئینهای سرمی در رتهای دیابتی شده با آلوکسان منوهیدرات مورد بررسی قرار گرفت و با داروی ضد دیابتی گلی بنکلامید مقایسه شد. مطالعات بافت شناسی پانکراس نیز انجام گردید. به منظور انجام این مطالعه از 20 رت نر نژاد ویستار بالغ در چهار گروه پنج تایی استفاده شد. به رتهای گروه اول به عنوان گروه شاهد تنها سرم فیزیولوژی تزریق گردید. گروه دوم با دریافت آلوکسان منوهیدرات به میزان mg/kg20 دیابتی شدند. گروه های سوم و چهارم بعد از دیابتی شدن به ترتیب داروی گلی بنکلامید با دوز mg/kg5/0 و عصاره هیدروالکلی کنگر فرنگی با دوز mg/kg300 دریافت نمودند. 48 ساعت پس از آخرین تزریق خونگیری از قلب انجام گرفت و میزان فاکتورهای سرمی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که عصاره هیدروالکلی کنگر فرنگی میزان گلوکز، کلسترول، تری گلیسرید، VLDL و LDL را نسبت به گروه دیابتی به طور معنی داری کاهش داده است و میزان HDL افزایش معنی داری را نشان می دهد (p<0.05). تفاوت میان گروه سوم و چهارم معنی دار نمی باشد و نتایج نشان می دهد که تاثیر عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی در حد داروی گلی بنکلامید می باشد. بر اساس نتایج بافت شناسی نیز عصاره تاثیر معنی داری در افزایش اندازه جزایر پانکراسی، تکثیر سلولی و تعداد سلولها در این جزایر نسبت به گروه دیابتی داشته است. با توجه به نتایج به دست آمده عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی تاثیر قابل توجهی در کاهش قند خون، لیپیدها و لیپوپروتئینهای سرمی در رتهای دیابتی شده دارد و همچنین این عصاره می تواند در بازسازی بافت پانکراس آسیب دیده موثر باشد. بنابر این می توان اظهار کرد که عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی دارای اثرات ضد دیابتی می باشد.