بررسی نقش معنایی پسوندهای نده و ار در زبان فارسی

این مقاله در چهارچوب نظریه نمود معنایی- واژگانی لیبر(2004) به بررسی نقش معنایی پسوندهای نده و ار می پردازد. این نظریه با استفاده از شش مشخصه معنایی: ماده، پویا، مکان، وضع یا جایگاه های رویدادی استنباطی (وجرا)، مقید و ساختمند و یک اصل به نام اصل هم نمایگی، نقش معنایی عناصر واژی از جمله وندها و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می کند. در این نظریه همه عناصر واژی از جمله وندها مشخصه معنایی، اسکلت معنایی، زیرمقوله بندی نحوی و موضوع دارند؛ اما وندها یا بدنه معنایی ندارند و یا بدنه معنایی شان بسیار ضعیف است.
در این مقاله، دلیل عملکرد متفاوت پسوندهای نده و ار در واژه سازی، چندمعنایی بودن و به طور کلی منشا تفاوت ها و تشابهات آنها بررسی می شود. با استفاده از این دیدگاه نشان داده می شود که نقش این وندها نقشهای معنایی کنشگری و کنش پذیری یا نقشهای نحوی فاعلی و مفعولی نیست بلکه این وندها هم مانند سایر عناصر واژی، مشخصه هایی معنایی به پایه ها اضافه می کنند و دلیل چندمعنایی بودن وندها ناشی از عملکرد متفاوت اصل هم نمایگی است نه نقش معنایی آنها.