بررسی کارامد دارودرمانی، درمان های شناختی- رفتاری و ترکیب آن ها در درمان بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی

. اختلال هراس اجتماعی در برخی موقعیت های معین و یا در برابر اشیای خاص در حالی که اغلب خطرناک نیستند، بروز می کند. این مطالعه به منظور درمان اختلال هراس اجتماعی انجام شد.
این پژوهش نوعی کارآزمایی بالینی بود که سعی داشت تاثیر جداگانه و ترکیبی دو عامل دارودرمانی و درمان های شناختی- رفتاری را (در مقایسه با دارونما) مورد سنجش قرار داد. بدین منظور از بین بیماران مراجعه کننده به کلینیک های روان شناسی و مطب های خصوصی روان پزشکی شهر نیشابور و مشهد 60 بیمار مبتلا به اختلال هراس اجتماعی به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی جایگزینی به چهار گروه دارو درمانی، درمان های شناختی- رفتاری، درمان ترکیبی و دارونما تقسیم گردیدند. آزمودنی ها قبل و بعد از دوره ی درمان، و همچنین دو ماه پس از پایان دوره ی درمان توسط آزمون های هراس اجتماعی Davidson، اضطراب Schpillberger، افسردگی Beckو Hamilton، افکار ناسالم Weismann وMyers، سازگاری اجتماعیCalifornia، عزت نفس Eliss-Pope مورد آزمون قرار گرفتند.
نتایج آزمون Repeated measure ANOVA حاکی از کاهش نشانه های هراس اجتماعی، اضطراب، افسردگی، تغییر افکار ناسالم و افزایش سطح سازگاری اجتماعی و عزت نفس بیماران (05/0 > P) بود. نتایج همچنین بیانگر برتری هر یک از درمان های دارویی، شناختی- رفتاری و ترکیبی به تنهایی نسبت به دارونما بود (05/0 > P). درمان های شناختی- رفتاری و ترکیبی نیز نسبت به دارو درمانی برتری داشتند، اما اثربخشی درمان های شناختی- رفتاری و ترکیبی تفاوت معنی داری نداشت (05/0 < P).
به طور کلی می توان گفت که دارو درمانی روی نشانه های جسمی و خلق بیماران اثر می گذارد، اما درمان های شناختی- رفتاری به طور عمده روی افکار و تکانه های هراس تاثیر دارد و به تدریج به سایر موقعیت های واقعی زندگی تعمیم می یابد. بنابراین، این دو شیوه ی درمان در بسیاری از موارد لازم و ملزوم یکدیگر هستند.