شیوع مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم به چند دارو در استان گلستان با روش لوله های معرف رشد مایکوباکتریوم(MGIT) در سال 90-1388

مشکلات ناشی از گسترش سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم به چند دارو، شناسایی آنها را در هر منطقه ضروری نموده است. در این مطالعه فراوانی این سویه ها در استان گلستان در شمال ایران که یکی از کانون های اصلی سل در ایران می باشد مورد بررسی قرار گرفته است.

از نمونه بالینی 148 بیمار مراجعه کننده به آزمایشگاه مرکز سل دانشگاه علوم پزشکی گلستان طی سال های 1390-1388 با روش لوله های معرف رشد مایکوباکتریوم (MGIT Mycobacterium growth indicator tube) مایکوباکتریوم توبرکلوزیس جدا شد. تست حساسیت به ایزونیازید و ریفامپین در این محیط و مطابق دستورالعمل شرکت سازنده (Becton-Dickinson-USA) انجام شد. توزیع فراوانی مقاومت براساس خصوصیات دموگرافیک و نیز سرعت رشد باکتری بررسی و مقایسه آنها با تست های آماری χ2 و T test انجام شد و در تمامی موارد P کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.

کشت 148 نمونه کلینیکی در MGIT مثبت بود، مدت زمان لازم برای رشد مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در MGIT از 2 تا 55 (میانگین 4/10± 3/16) روز متغیر بود و زمان لازم برای بررسی نتیجه مقاومت داروئی 3± 57/9 روز برآورد شد. مقاومت به ایزونیازید و ریفامپین در این مطالعه به ترتیب %6/17 و%4/3 تعیین گردید و از این تعداد، 5 نمونه (%4/3) MDR (Multidrug resistant) بودند (%6-1CI95%;). بین مقاومت به این داروها با عواملی مثل جنس، سن، نتیجه اسمیر نمونه بالینی، نوع نمونه بالینی و سابقه ابتلا قبلی ارتباط آماری معنی داری مشاهده نگردید و در تمام موارد 05/0 P>بود.

شیوع MDR در استان گلستان %4/3 است که درحد آمار کشوری است. با روش MGIT جداسازی و آنتی بیوگرام ایزوله های MDR بطور متوسط 26 روز طول کشید که می تواند باعث کوتاه تر شدن زمان تشخیص و مقاومت دارویی باسیل سل گردد.