مقایسه کاربرد روش های تابع تولید مرزی تصادفی و تحلیل فراگیر داده ها در تحلیل کارایی واحدهای تولید رب گوجه فرنگی

برای تعیین کارایی واحدهای تولیدی روش های مختلفی وجود دارد که هر یک از آنها دارای مزایا و معایبی است و لذا مشخص کردن برترین روش می تواند راهکار مناسب در تعیین کارایی تولید برای مدیران باشد. تمرکز اصلی مطالعه حاضر بر مقایسه امکان کاربرد استفاده از دو روش توابع تولید مرزی تصادفی (SFP) و تحلیل فراگیر داده ها (DEA) در تعیین کارایی صنایع تولید رب گوجه فرنگی در سال 1387 است. به این منظور استان فارس به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شد و تحلیل کارایی مراکز فراوری رب گوجه فرنگی این استان، صورت پذیرفت.
نتایج استفاده از روش تابع تولید مرزی نشان داد که آثار ناکارایی فنی دارای توزیع تصادفی نیست و کارایی فنی تخمین ناپذیر است. این در حالی است که با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها مشخص شد که کاهش 42/61 درصدی سرمایه، 05/36 درصدی نیروی کار، 73/42 درصدی سطح زیربنا و 71/57 درصدی زمین در کل استان نه تنها سطح تولید رب گوجه فرنگی را نمی کاهد، بلکه تولید هدف این محصول را 66/1 درصد می افزاید. بر این اساس روش تحلیل فراگیر داده ها به عنوان روشی مناسب در تحلیل کارایی صنایع تولید رب گوجه فرنگی تشخیص داده شد که علاوه بر فائق آمدن بر مشکلات براورد کارایی از طریق روش توابع تولید مرزی تصادفی، توانایی تجزیه کارایی به اجزای کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس را نیز دارد و استنباطهای مناسبی برای تحلیل سیاستگذاری فراهم می کند و لذا کاربرد این روش در مطالعه حاضر، پیشنهاد حمایتهای ویژه اعتباری، یارانه ای و قیمتی از تولیدکنندگان رب گوجه فرنگی درخصوص تغییرات فناوری و استفاده از ظرفیت کامل خود برای افزایش کارایی را به همراه داشت.