بررسی مسایل موجود در برنامه کنترل سل ایران: یک مطالعه کیفی

ضعف در بیماریابی، درمان ناکافی و نادرست، مقاومت دارویی و اپیدمی همزمان با مواجه نموده است. از این رو برای درک جامع و عمیق مسایل و مشکلات و ارایه پیشنهادهایی برای ارتقای وضعیت موجود، مطالعه کیفی حاضر انجام گرفت.
مطالعه کیفی تحلیل محتوای کیفی با مصاحبه نیمه ساختاریافته با مطلع ترین افراد از برنامه کنترل سل انجام شد. نمونه گیری از نوع هدفمند بود و برای جمع آوری اطلاعات از سوال های باز استفاده گردید. از چهار معیار مقبولیت، همسانی، تعیین و انتقال پذیری برای ارزیابی روایی، دقت و پایایی داده های کیفی استفاده شد. همچنین برای تحلیل داده ها از روش تحلیل چارچوبی استفاده گردید که بر این اساس یک چارچوب موضوعی تنظیم شد و موضو عهای کلیدی شناسایی گردید.
در پژوهش حاضر در تعیین عوامل موثر بر ضع فها و مسایل مربوط به برنامه کنترل سل، 6 موضوع اصلی و 24 موضوع فرعی شناسایی شد. موضوع های اصلی شامل 1) سیاست گذاری ها، استراتژی ها و خط مشی ها، 2) ویژگی های نیروی انسانی، 3) کمیت و کیفیت منابع، 4) ماهیت و روش کار، 5) هماهنگی و ارتباطات و 6) مشارکت مردمی و حمایت های اجتماعی بود.
تجارب مشارکت کنندگان در این بررسی نشان داد که ضعف برنامه کنترل سل در ایران تحت تاثیر عوامل مختلف است. برای ارتقای وضعیت موجود و کاهش مشکلات ضرورت دارد که اصلاحاتی در فرایند تشخیص و درمان، نظام گزارش دهی سل، نحوه تمکین پزشکان به پروتکل ملی مبارزه با سل، چگونگی آموزش عمومی، چگونگی به کارگیری پزشکان هماهنگ کننده برنامه، عملکرد پرسنل آزمایشگاه تشخیص سل و سایر امکانات تشخیصی و درمانی صورت گیرد.