ارزیابی نقش عوامل پستی و بلندی و خاک بر پوشش گیاهی مراتع بخش زواره شهرستان اردستان

هدف از این پژوهش، ارزیابی نقش عوامل پستی و بلندی و خاک بر پوشش گیاهی و تعیین مهمترین عوامل موثر بر پراکنش پوشش گیاهی است. منطقه مورد مطالعه در شهرستان اردستان واقع شده است. با توجه به اینکه واحدهای کاری پایه و مبنای مطالعه در این تحقیق بود، از این رو پس از تهیه نقشه های شیب، جهت، ارتفاع، زمین شناسی و رخساره ها، اقدام به تلفیق آنها توسط نرم افزار ArcGIS نسخه 2/9 نموده که به تفکیک 14 واحدکاری منجر شد. با توجه به هدف تحقیق و عدم تغییر پوشش گیاهی در برخی از واحدها، در نهایت تعداد 9 واحدکاری که در آنها پوشش گیاهی و رخساره های ژئومرفولوژی تفاوت قابل ملاحظه ای داشتند، تعیین شد. در هر واحد کاری نمونه برداری از پوشش گیاهی و خاک انجام شد. در هر واحدکاری، تعداد 2 ترانسکت نواری 300 متری مستقر و پلات ها در طول ترانسکت ها به فاصله 20 متر از یکدیگر قرار داده شدند. نمونه برداری در آنها به روش تصادفی-سیستماتیک انجام و در داخل پلات ها ویژگی های پوشش گیاهی یادداشت شد. به منظور مطالعه عوامل خاکی، در پلات های اول، وسط و آخر هر ترانسکت یک پروفیل (60-0 سانتی متری) حفر و پس از نمونه برداری، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات عوامل محیطی و پوشش گیاهی روش تجزیه مولفه های اصلی (PCA) به کار گرفته شد. نتایج تجزیه مولفه های اصلی نشان داد که دو محور اول 38/78 درصد از تغییرات پوشش گیاهی در واحدهای کاری را توجیه می کنند (در واحدهای کاری پوشش گیاهی متفاوت مشاهده شد)، به-طوری که از میان عوامل محیطی اندازه گیری شده متغیرهای بافت، هدایت الکتریکی، آهک، گچ، کلسیم و مواد آلی خاک به -عنوان مهمترین عوامل موثر در پراکنش گیاهان در واحدهای کاری مختلف می باشند.