تغییر الگوی کشت بهینه با توجه به ریسک و محدودیتهای جدید اعمالی شرکت آب منطقه ای استان کردستان (مطالعه موردی مزرعه 200 هکتاری در دشت دهگلان)

با توجه به نامناسب بودن پراکندگی زمانی و مکانی ریزشهای جوی در ایران و پایین بودن راندمان آبیاری در کشاورزی، آب به عنوان محدود کنندهترین عامل تولید در کشاورزی مطرح میباشد. به علت گستردگی پهنه ی مرزی کشورمان و تنوع اقلیمی مناطق گوناگون، رسیدن به الگوی کشت مناسب که از آن بتوان حداکثر بهره برداری را از عوامل ونهاده های تولید به ویژه عامل محدود کننده ی آب به دست آورد ضرورتی انکار ناپذیر است. دشت دهگلان دارای 802 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق میباشد که با مشکل افت سطح آب زیرزمینی روبهرو بوده است. استفاده بیرویه از منابع آب و خشکسالی سالهای اخیر، شرکت آب منطقهای استان کردستان را برآن داشته است که جهت حفظ منابع آبی، محدودیتهایی برای جلوگیری از اضافه برداشت آب چاه ها اعمال نماید. مدل موتاد- هدف، حالتی از برنامهریزی ریاضی است که ریسک را وارد تصمیم گیری های مربوط به برنامهریزی برای فعالیتهای مزرعه میکند. ویژگی اصلی این مدل آن است که ریسک به وسیله انحراف منفی از یک مقدار بازده (درآمدناخالص)، به صورت مجموع حاصلضرب بازدهی های انتظاری فعالیتهای جداگانه محاسبه میشود. در این مطالعه، به تجزیه تحلیل الگوی کشت بهینه در شرایط ریسک و در نظر گرفتن محدودیت اعمالی شرکت آب منطقهای کردستان، در سال زراعی 88-1387 پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان داد در صورتی که زارع از الگوی کشت بهینه در زمان اعمال محدودیت آب استفاده کند در حداکثر ریسک تنها 2000 هزار ریال نسبت به حالتی که محدودیت آب اعمال نشده است، زیان خواهد دید.