بررسی تطبیقی نقوش چرم های قلعه کوه قاین با نقشمایه های سامانی، سلجوقی، ایلخانی و گلیم های امروزین قاین

پیام:
چکیده:
قلعه کوه قاین از جمله محوطه های تاریخی غنی مربوط به عصر سلجوقی در استان خراسان جنوبی است، که در جریان آواربرداری سال 1385، تعدادی شی چرمی منحصر به فرد از نظر قدمت و فن ساخت یافت شد؛ و در بین آن ها دو نمونه دارای نقش تزئینی شمسه مانند بودند. با توجه به ساختار آسیب پذیر چرم، معمولا این آثار به ندرت در شرایط تدفین باقی می مانند. از این رو، بررسی تطبیقی این نقش ها در درک بهتر قدمت این آثار، مفاهیم و پیشینه ی نقوش آن ها اهمیت دارد. این نوشتار توصیفی، تحلیلی و تطبیقی بر آن است تا جهت انتساب این آثار به هنر سلجوقی، میان نقش مایه های تزئینی آثار چرمی قلعه کوه و سایر آثار هنری سلجوقیان، ارتباط و شباهت هایی منطقی بیابد. همچنین به تاثیر پذیری این نقوش از هنر دوره ی سامانی و نیز تاثیرگذاری بر هنر ایلخانیان و نقش شمسه در تزئین گلیم های امروزین قاین پرداخته است. بر اساس نتایج حاصل، نقوش شمسه به کار رفته در این آثار که دارای مفاهیم عرفانی و دینی است و نمادی از نور و روشنایی در هنر اسلامی است؛ از نقش های رایج در هنر عصر سلجوقی بوده که با تغییراتی، تداوم نقش های هنر سامانیان است و در دوره ی ایلخانیان نیز در شکل های گوناگون با تغییراتی، مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین، شمسه هایی که امروزه در گلیم های قاین دیده می شود، ریشه در باور، فرهنگ و هنر پیشین این منطقه دارد، و تاثیرپذیری از نقش تزئینی چرم ها، در آن ها قابل مشاهده است.
زبان:
فارسی
در صفحه:
77
لینک کوتاه:
magiran.com/p1174085 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!