اسرار بلاغی حذف فعل در قرآن کریم و نقد ترجمه های فارسی آن

حذف، یکی از فنون سخنوری و روشی دقیق برای بیان معنا و مقصود کلام به شمار می آید؛ به گونه ای که گاه ترک چیزی، بلیغ تر از ذکر آن است. قرآن کریم که در اوج فصاحت و بلاغت قرار دارد، از شیوه بلاغی حذف بسیار بهره برده است. نظر به اهمیت فوق العاده حذف فعل در قرآن و انعکاس و تاثیر آن بر ترجمه های فارسی، در پژوهش حاضر، به طرح اسرار بلاغی حذف فعل، انگیزه های حذف آن، دلالات معنایی ناشی از حذف آن و نقد و بررسی اهم ترجمه های فارسی قرآن در این موضوع پرداخته شده است. از رهگذر این جستار، مشخص می شود که تاکید، مبالغه، اختصار و اختصاص از انگیزه های بلاغی حذف فعلند. در زمینه نقد ترجمه های فارسی این نتیجه به دست آمد که چون ساختار حذف فعل در زبان مبدا و مقصد با هم اختلاف دارد، پس ذکر یا حذف آن نیز در ترجمه قرآن یکسان نخواهد بود. از این رو مترجمان، هنگام برخورد با مواضع حذف فعل در قرآن، شیوه های مختلفی برگزیده اند. به این ترتیب که در برخی موارد که ذکر محذوف در ترجمه قرآن خدشه ای وارد نکرده و حتی اگر برای ترجمه درست لازم بوده آورده اند، اما از ذکر غیرضروری محذوف که دور از هدف و اسرار بلاغی قرآن است، اجتناب ورزیده اند.