مدل سازی زیستگاه پایکای افغانی (Ochotona rufescens) در ایران با تکیه بر پارامترهای اقلیمی

تغییرات آب و هوایی و تاثیرات آن بر گونه های حیات وحش یکی از مهم ترین چالش هایی است که متخصصان حفاظت حیات وحش در قرن حاضر با آن روبه رو هستند. در این بین، به منظور تعیین شرایط آب و هوا شاخص هایی لازم است. پایکاها، به دلیل جابه جایی اندک و شرایط زیستگاهی خاصشان، شاخصی برای تغییرات آب و هوایی به شمار می روند. در پژوهش حاضر پارامترهای اقلیمی موثر بر پراکندگی پایکای افغانی در ایران بررسی شد تا مدل اقلیم مطلوب این گونه به مثابه پایه ای برای بررسی تغییرات اقلیمی در آینده و پیش بینی جابه جایی های حیات وحش تهیه شود. بدین منظور، ابتدا پراکندگی پایکای افغانی با توجه به رکورد های موجود در ایران تعیین شد و سپس پارامترهای اقلیمی و ارتفاع از سطح دریا در 120 نقطه حضور و عدم حضور گونه ثبت شد. تجزیه و تحلیل داده ها بر مبنای رگرسیون منطقی دوتایی انجام شد. نتایج حاکی از آن بود که پارامترهای میانگین ماهیانه متوسط دمای روزانه، میانگین رطوبت نسبی، روزهای با دمای حداکثر صفر درجه سانتی گراد و روزهای با دمای حداقل4- درجه سانتی گراد و ارتفاع از سطح دریا مهم ترین پارامترهایی هستند که اقلیم مناسب پایکای افغانی در ایران را مشخص می کنند. همچنین مدل به دست آمده تا حدود زیادی پراکندگی پایکای افغانی در ایران را توجیه می کند.