تهیه نقشه کربن آلی خاک سطحی با استفاده از تصاویر ماهواره ای IRS-AWIFS (مطالعه موردی: مراتع دهاقان)

ماده آلی خاک، اثر مثبت مستقیمی بر کیفیت و حاصلخیزی خاک و همچنین بر محیط زیست، پایداری و بقاء کشاورزی، تنوع زیستی و کارکرد زیستی خاک دارد. ماده آلی، نقش مهمی در فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی خاک و در نتیجه اثر زیادی بر ویژگی های طیفی خاک دارد. مطالعه حاضر به منظور تهیه نقشه کربن آلی خاک سطحی کاربری اراضی مختلف بخصوص مراتع با استفاده از فناوری سنجش از دور در شهرستان دهاقان در جنوب استان اصفهان انجام شده است. بنابراین داده های ماهواره IRS-P6، سنجنده AWIFS انتخاب شد که با تعداد 49 نقطه کنترل زمینی با دقت کمتر از 3/0 پیکسل ثبت داده شد. روش نمونه برداری طبقه بندی شده تصادفی انتخاب شد. نمونه های خاک از عمق 15-0 سانتی متر در هر نقطه جمع آوری شد. وزن مخصوص ظاهری نمونه های خاک به روش کلوخه و درصد کربن آلی خاک از روش والکی بلک (Walky-Black) تعیین شد. برای تهیه نقشه کاربری اراضی و تهیه تصاویر رنگی کاذب، طبقه بندی نظارت شده با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال و شاخص فاکتور بهینه (OIF) استفاده شد. به منظور تهیه نقشه کربن آلی خاک سطحی از مدل سازی رگرسیونی چند متغیره و پیش رونده در نرم افزار 18 SPSS استفاده شد. در نقشه کربن آلی خاک سطحی در منطقه مورد مطالعه، با استفاده از مدل های رگرسیونی، باند2 (باند قرمز) مورد استفاده قرار گرفته است. باند قرمز بیشترین رابطه را با میزان کربن آلی خاک سطحی منطقه مورد مطالعه داشته است. رابطه باند قرمز با میزان کربن آلی خاک سطحی یک رابطه معکوس می باشد. تصاویر باندهای سنجنده Awifs ماهواره IRS-P6 با توجه به پوشش طیفی و قدرت تفکیک مکانی، کارایی مناسبی جهت تهیه نقشه کاربری اراضی و نقشه میزان کربن آلی خاک در منطقه مورد مطالعه دارد.