بررسی نتایج زیبایی حاصل از جراحی حفظ پستان و عوامل موثر بر آن در مرکز بیماری های پستان

جراحی حفظ پستان و متعاقب آن رادیوتراپی امروزه روش متداول و استاندارد جراحی سرطان پستان در مرحله 1و2 بوده و مطالعات زیادی نشان داده اند که بقاء این بیماران تفاوتی با بیماران ماستکتومی شده ندارد. با وجود اینکه هدف از این نوع جراحی برداشتن کامل تومور با حاشیه سالم است، اما حفظ زیبایی یکی از اجزاء جدایی ناپذیر در جراحی حفظ پستان است. عوامل متعددی اعم از عوامل مرتبط با بیمار یا مرتبط با تومور و همچنین مدالیته های درمانی سرطان پستان می توانند بر نتایج جراحی تاثیر بگذارند و شناخت این عوامل می تواند در بهبود نتایج تاثیرگذار باشد. این مطالعه به منظور بررسی نتایج زیبایی جراحی حفظ پستان و عوامل مرتبط با آن در مرکز بیماری های پستان جهاد دانشگاهی طراحی شد تا بتوانیم با برنامه ریزی صحیح و توصیه های لازم به بهبود نتایج کمک کنیم.
این مطالعه به صورت مقطعی روی بیمارانی که در مرکز بیماری های پستان جراحی حفظ پستان شده و جهت پیگیری مراجعه کرده بودند، انجام شد. از پستان هر بیمار در سه جهت فتوگرافی به عمل آمده و برای سه نفر متخصص به طور جداگانه فرستاده شد و نمره زیبایی کل بر اساس پرسشنامه استاندارد چندگانه به نتیجه جراحی هر بیمار تعلق گرفت. اطلاعات مربوط به خصوصیات جمعیتی و بالینی نیز از پرونده بیماران استخراج شدند. سپس با آنالیز تک متغیره و رگرسیون چند متغیره ارتباط بین نمره کل با خصوصیات فوق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در مجموع 103 بیمار وارد مطالعه شدند. میانگین سنی بیماران 8/46 سال و میانگین شاخص توده بدنی 1/28 محاسبه شد. در7/74 درصد بیماران اندازه کاپ پستان C و D بود. میانگین نمره زیبایی بیماران 72/5 بدست آمد و 9/35% بیماران امتیاز در محدوده عالی و خوب، 35% متوسط و 1/29% امتیاز بد را به خود اختصاص دادند. در آنالیز تک متغیره، سه عامل BMI، حجم بافت برداشته شده و اندازه کاپ D با نمره کل زیبایی ارتباط معنی دار داشتند. در آنالیز رگرسیون خطی چند متغیره از میان این سه عامل، رابطه BMI بالاتر (p=0.022) و اندازه کاپ D (P=0.040) با نمره زیبایی معنی دار بود.
برای بهبود نتایج جراحی حفظ پستان توصیه به قرینه سازی پستان مقابل به طور همزمان یا دیررس می شود، اما فراگیری تکنیک های جراحی انکوپلاستی پستان برای جراحان به بهبود نتایج کمک می کند. پس از به دست آوردن حاشیه سالم در جراحی، توجه به برداشت حداقل بافت از پستان منجر به نتایج زیبایی بهتری خواهد شد. همچنین به بیمارانی که BMI بالاتر از نرمال و اندازه کاپ بزرگتر دارند باید خاطر نشان کرد که ممکن است نتایج درمانی کاملا مطلوب نباشند.