پهنه بندی مناطق مستعد کشت سویا در حوزه قره سو با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

استفاده درست و بهینه از اراضی نیازمند ارزیابی دقیق منابع بوم شناختی کشاورزی می باشد. تحقیق حاضر به منظور پهنه بندی مناطق مستعد کشت سویا در حوزه قره سو استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. متغیرهای محیطی مورد استفاده در این تحقیق شامل دمای کمینه، دمای متوسط، دمای بیشینه، بارش، شیب، جهت شیب، ارتفاع و هدایت الکتریکی (EC) بودند. در ابتدا نیازهای اکولوژیک سویا در مورد متغیرهای مورد استفاده، از منابع علمی استخراج و جهت تعیین مناطق مستعد کشت از آن ها استفاده شد. سپس نقشه های مربوط به این متغیرها تهیه و طبقه بندی شدند. پس از آن وزن هر یک از متغیرها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شد. در نهایت با تلفیق و هم پوشانی این نقشه ها در محیط GIS نقشه پهنه بندی سویا استخراج گردید. نتایج نشان داد حدود 34505 هکتار (39 درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قره سو و 21 درصد از مساحت کل اراضی حوزه جهت کشت سویا دارای تناسب بالایی بودند. ارتفاع کمتر اراضی، شیب های کمتر و رو به جنوب، دماهای مناسب و همچنین هدایت الکتریکی در حد مطلوب از جمله عواملی هستند که باعث قرار گرفتن این مناطق در این پهنه شده اند. حدود 17517 هکتار (20 درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قره سو و 11 درصد از مساحت کل اراضی حوزه به دلیل شوری بالای این مناطق جهت کشت سویا ضعیف ارزیابی شدند.