مطالعه اثر رژیم رطوبتی خاک بر میکرومورفولوژی پدیده های گچی در خاک های استان فارس

گچ یک کانی شایع مشاهده شده در خاک های نواحی خشک و نیمه خشک با بارش کم و مواد مادری گچی می باشد. اگرچه گچ در دامنه وسیعی از رژیم های حرارتی یافت می شود، اما فقط تحت رژیم های رطوبتی اریدیک، یوستیک و زریک مشاهده شده است. این مطالعه به منظور بررسی اثر رژیم رطوبتی خاک بر میکرومورفولوژی گچ در افق های جیپسیک و پتروجیپسیک خاک های گچی استان فارس صورت گرفت. پدیده های میکرومورفولوژی مشاهده شده شامل کوتینگ، هایپوکوتینگ، پرشدگی حفرات و دیواره کانال ها به صورت متراکم و نیمه متراکم بوده است. بلورهای گچ به شکل های عدسی، منشوری، صفحات درهم قفل شده، شبه شش ضلعی و ریزبلورین در مقطع نازک مشاهده شدند. بین شکل های مورفولوژیک گچ و رژیم های رطوبتی و عمق خاک روابط مشخصی مشاهده گردید. تنوع مورفولوژیک بیش تری از بلورهای گچی در افق های زیرسطحی در مقایسه با افق های سطحی مشاهده گردید. همچنین بلورهای طویل تری از گچ در افق های زیرسطحی مشاهده شد. فراوانی بیش تری از بلورهای عدسی شکل در خاک های با تکامل بیش تر وجود دارد. بلورهای سوزنی، منشوری، ستونی و تیغه ای در مناطقی با بارندگی کم تر و با رژیم رطوبتی اریدیک مشاهده شدند. مورفولوژی های متنوع تری از بلورهای گچ در خاک های با بافت سبک تر مشاهده شد. نتایج نشان داد که با افزایش رطوبت خاک اندازه بلورهای عدسی بزرگ تر و فراوانی آن ها کم تر می شود.