تعیین اهداف تغییر رفتار و روان انسان در سخنان امام علی(ع):پژوهشی با روش تحلیل محتوا

هدف پژوهش حاضر بررسی اهداف تغییر در نظریات روان شناسی و مقایسه این اهداف با دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه و تفاوت ها و تشابه های آنهاست. به این منظور روش تحقیق تحلیل محتوای کیفی و کمی به کار گرفته شد که محصول آن، طبقات شانزده گانه از اهداف تغییر مورد نظر امام؛ شامل: ذکر و یادآوری، حل تعارض، تعاون و همدلی اجتماعی، غایت نگری، خودکنترلی، آمادگی برای تغییر، تعادل، عقل، صبر، فضایل اخلاقی، اصالت، مسئولیت پذیری، واقع بینی، یکپارچگی شخصیت، انتخاب آزادانه و خشیت است که در ترکیب با طبقات شش گانه روان درمانی؛ شامل: کاهش تنش، سازگاری با محیط، خودشکوفایی، علاقه اجتماعی، تنظیم روابط بین اعضا و منطقی بودن، نظام طبقه بندی تحلیل محتوای 22گانه ای را به عنوان ابزار پژوهش شکل داد. اطلاعات کمی سازی شده توسط دو ارزیاب با استفاده از نرم افزار SPSS و محاسبه درصد فراوانی ها و ضریب همبستگی بین طبقات محاسبه گردید. نتایج نشان داد که اهداف تغییر مورد نظر امام ضمن دربرگیری اهداف روان شناسی تجربی، اهداف جدیدی چون ذکر و انتخاب آزادانه را معرفی می کند؛ به همراه تفاوت در اولویت بندی ها و تعریف مفاهیم که این امر برگرفته از تفاوت دیدگاه امام با روان شناسی تجربی در تجمیع بعد مادی و غیر مادی وجود انسان می باشد.