تحلیل فقهی جایزه های بانکی در سپرده های پس انداز

یکی از انواع شایع سپرده های بانکی سپرده پس انداز است که هیچ سودی به آن پرداخت نمی شود؛ اما بانک ها برای تشویق مشتریان خویش به این نوع سپرده ها گاه جایزه هایی به قید قرعه پرداخت می کنند. با توجه به آنکه ماهیت فقهی این نوع سپرده ها قرض تلقی شده و از لحاظ فقه اسلامی قرض همراه با شرط زیاده ربا و حرام است، این پرسش مطرح می شود که آیا سپرده گذاری به قصد جایزه های بانکی از مصداق های قرض ربوی شمرده می شود یا خیر؟
نوشتار پیش رو با روش تحلیلی وصفی در صدد اثبات این نکته است که هر چند برخی دریافت جایزه ها را به طور مطلق حرام می دانند؛ اما تطبیق قرض ربوی در جایزه های بانکی بستگی تام به نوع قصد سپرده گذار و تعامل وی با بانک دارد. اگر سپرده گذاری مبتنی بر دریافت جایزه باشد؛ به طوری که مشتریان بانک خود را دارای حق قانونی بر عهده بانک بدانند، در این صورت حکم شرعی حرمت قرض ربوی بر آن صادق خواهد بود اما در غیر این صورت نمی توان ربوی بودن آن را ثابت کرد. همچنین انواع رویکرد های مشتریان با معیار های اثباتی آن به تفصیل بیان شده است.