ارزیابی غلظت های کربن معدنی و آلی محلول و ترکیب ایزوتوپی آنها در منابع آب حوضه آبریز کارده (شمال شهر مشهد)

در این مقاله، تغییرات غلظت کربن معدنی و آلی محلول و ترکیب ایزوتوپی آنها در منابع آبی مختلف سطحی و زیرزمینی موجود در حوضه آبریز کارده، با مساحت حدود 547 کیلومتر مربع، واقع در شمال شهر مشهد، مورد ارزیابی قرار گرفت. برای بررسی منشا کربن محلول، از منابع آب سطحی و زیرزمینی مثل رودخانه، دریاچه سد، چشمه، چاه و قنات و از اعماق 1، 5، 10، 15، 20 متری آب دریاچه سد کارده، در نقطه خروجی سد، در خرداد ماه 1390 نمونه برداری شد. پارامترهای صحرایی، در طی نمونه برداری در صحرا اندازه گیری شد. کلیه اندازه گیری ها در آزمایشگاه ایزوتوپی دانشگاه اتاوا انجام شد. غلظت کربن معدنی و آلی محلول و ترکیب ایزوتوپی آنها به ترتیب توسط دستگاه های TCA و CF-IRMS اندازه گیری شد. بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین مقدار کربن معدنی محلولدر آب های سطحی و زیرزمینی حوضه آبریز کارده به ترتیب برابر 1/54 و 8/66 میلی گرم در لیتر،میانگین مقدار کربن آلی محلول به ترتیب2/2 و45/0 میلی گرم در لیتر، میانگین مقدار 13C-DIC در آب های سطحی و زیرزمینی به ترتیب برابر ‰ 7- و ‰ 11- و میانگین مقدارδ13C-DOCبه ترتیب ‰ 6/31- و ‰ 5/29- بود. به طور کلی، غلظت کربن معدنی و آلی محلول و ترکیب ایزوتوپی آنها، در منابع آبی مختلف سطحی و زیرزمینی متفاوت است و منشا عمده کربن محلول موجود در منابع آبی حوضه آبریز کارده، از لیتولوژی (سنگ های کربناته آهکی و دولومیتی) و تا حدودی از پوشش گیاهی (گیاهان C3) منطقه است.