مطالعه تطبیقی کاربست نظریه های یادگیری در فرایند آموزش و ارتباط آن با نمره کاربرد ریاضی در کشورهای اسلامی

یکی از دروس پایه در نظام تعلیم و تربیت دنیا، ریاضیات است. طوری که آن را با عنوان «روش درست اندیشیدن» شناخته اند. ارزیابی جامع این درس و تعیین ارتباط آن با شاخص های نظریه های یادگیری، مسیر صحیحی را برای آموزش و یادگیری آن فراهم می آورد. پژوهش حاضر با تکیه بر نتایج مطالعه تیمز 2007، قصد دارد میزان استفاده از شاخص های نظریه های یادگیری در فرایند آموزش و نقش آن در بعد کاربرد ریاضی را در کشورهای اسلامی هم سطح از نظر تولید ناخالص داخلی، بررسی کند. نوع پژوهش به لحاظ تاثیرگذاری نظریات یادگیری بر کاربرد ریاضی از نوع همبستگی به شمار می رود. از بین کشورهای اسلامی بوسنی، الجزایر، تونس و جمهوری اسلامی ایران انتخاب شدند. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه هشتم در سال 2007 در کشورهای اسلامی تحت مطالعه است که از میان آنها بر اساس روش نمونه گیری سه مرحله ای خوشه ایطبقه ای، نمونه مورد نظر انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه 17 گویه ای درباره راهبردهای یادگیری با پایایی 83/ 0 و آزمون 88 سوالی در حوزه کاربرد ریاضی بود. روایی ابزارهای مورد نظر توسط متخصصان روانسنجی و روانشناسی تربیتی تایید شده است. داده های مورد نیاز از تارنمای مرکز تیمز و پرلز اخذ شد. از نظر میزان استفاده از شاخص های نظریه ساخت گرایی، دانش آموزان اردنی با میانگین 17/ 3 در رتبه اول و دانش آموزان ایرانی با میانگین 77 /2 در رتبه آخر قرار گرفتند. در شاخص های نظریه خبرپردازی، دانش آموزان اردنی با میانگین 99/ 2 رتبه اول و دانش آموزان بوسنیایی با میانگین 51/ 2 در رتبه آخر جای داشتند. در شاخص های نظریه شناختی اجتماعی، دانش آموزان اردنی با میانگین 16/ 3، رتبه اول و دانش آموزان تونسی با میانگین 69/ 2 در رتبه آخر قرار گرفتند. در دستیابی به اهداف کاربرد درس ریاضی، دانش آموزان بوسنیایی با میانگین47/ 441، رتبه اول و دانش آموزان الجزایری با میانگین412 در رتبه آخر جای گرفتند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد متغیرهای نظریه های یادگیری، واریانس متغیر کاربرد ریاضی را به صورت معنادار تبیین می کنند. همچنین در همه کشورها به جز الجزایر، نظریه شناختی اجتماعی یک عامل معنادار در تبیین کاربرد ریاضی بود.