چگونگی ارتباط متن و تصویر در کتاب های درسی علوم پایه دوم و ششم ابتدایی ایران در سال تحصیلی 92 91

مصور کردن کتاب های درسی برای دستیابی دانش آموزان به بصیرت در موضوعات درسی اهمیت زیادی دارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی چگونگی ارتباط متن و تصویر در کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی انجام شده است. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای توصیفی و ارتباطی استفاده شده و جامعه آماری کتاب های علوم پایه دوم وششم ابتدایی ایران در سال تحصیلی 92 91 بوده است. در تحلیل محتوای توصیفی، متن نوشتاری کتاب ها بر اساس الگوی مریل که هر متن آموزشی را تشکیل شده از چهار عنصر اصلی حقایق، مفاهیم، روش کارها و اصول یا قوانین می داند، تحلیل شد. در تحلیل محتوای ارتباطی، بر اساس الگوی محقق ساخته به چگونگی ارتباط بین متن نوشتاری با تصاویر پرداخته شده است. نتایج نشان داد که در متن کتاب علوم پایه دوم «مفاهیم» و در متن کتاب علوم پایه ششم «اصول» بیشترین حضور را داشته اند. همچنین 59.5 درصد از کل متن نوشتاری کتاب های علوم پایه دوم و 56.6 درصد از کل متن نوشتاری کتاب علوم پایه ششم توسط تصاویر پوشش داده شده است. در هر دو کتاب تصاویر جزئی تر از متن، بیشتر مورد استفاده قرار گرفته اند؛ همچنین عملکرد بیشتر تصاویر در هر دو کتاب تمثیلی بوده است.