تشخیص و طبقه بندی عسل های طبیعی و تقلبی با تجزیه های آماری چند متغیره

عسل یک ماده غذایی طبیعی با ارزش تغذیه ای بالا و خواص مفید دارویی فراوان است. اجزای اصلی عسل کربوهیدرات های ساده و آب هست و به همین دلیل انجام تقلب در عسل با افزودن شربت های قندی ارزان قیمت به صورت تجاری متداول است. چنین عملی یک نگرانی مهم در کنترل کیفیت این محصول می باشد. در این مطالعه، تشخیص عسل های طبیعی خالص از عسل های تقلبی حاصل از غلظت های 7، 15 و30 درصد شربت قند اینورت و قند خرما به طور مجزا مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از تجزیه های آماری چند متغیره ی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی عسل استفاده شد. با بکاربردن تجزیه مولفه های اصلی (Principal component analysis)، از میان 12 پارامتر فیزیکی و شیمیایی اندازه گیری شده، نه پارامتر برای مولفه های اصلی بکار گرفته شد. سپس با تحلیل ممیزی خطی (Linear discriminant analysis) و بر اساس این نه پارامتر، نمونه های عسل خالص و تقلبی در سه گروه طبقه-بندی شدند. بهترین طبقه بندی با 15/ 91 درصدی طبقه بندی صحیح با استفاده از سه ویژگی pH، اسیدیته آزاد و خاکستر به دست آمد. طبقه بندی صحیح 84/ 85 درصدی با سه پارامتر هدایت الکتریکی، قندهای احیاء کننده و رطوبت و 30/ 82 درصدی با سه پارامتر HMF، قند کل و نسبت فروکتوز به گلوکز حاصل گردید. نتایج حاکی از آن است که تجزیه های چند متغیره در ترکیب با تجزیه روتین می تواند در تشخیص سریع و آسان تقلب در عسل استفاده شود.