اندیشه و رویای ظهور منجی مسیحیت از شرق

از دیرباز در هر جامعه و فرهنگ، اندیشه بازگشت یا ظهور منجی وجود داشته است. از روزگاران کهن جهان غرب به دلیل ضعفی که به لحاظ سیاسی- نظامی در برابر شرق احساس می کرده است، انتظار آمدن منجی و غلبه وی بر شرق را به عنوان چشم اندازی برای خود متصور می شد. این اندیشه پس از ظهور اسلام و تصرف بیت المقدس به صورت رویای ظهور منجی برای آزادسازی اورشلیم نمودار شد. بنابراین در مقاطع و زمان های مختلف تاریخی این انتظار همچنان به حیات خود ادامه داد.
شکست آرمان ها به ویژه کشته شدن «کیتو بوقا» در جنگ عین الجالوت در بیست و پنجم رمضان 658ق/ سوم سپتامبر 1260م در قدم نخست کافی بود که جوامع اروپایی را مایوس نماید. به هرحال هرچند اندیشه ظهور حاکمی مسیحی کم رنگ گردید، ولی به کلی از بین نرفت. در سال 804ه/1402م با پیروزی تیمور گورکانی بر بایزید اول عثمانی این تفکر بار دیگر جان گرفت. پادشاه اسپانیا، کلاویخو را برای دریافت حقیقت به سرزمین های شرقی روانه کرد و پس از آن نیز این اندیشه در تفکرات مسیحیان باقی ماند تا این که کشیشی از فرقه ژوزوئیت در دوره صفویه در دیدار با پاپ کلمان هشتم را از تمایل حاکم شرق(شاه عباس اول) و اقدام علیه عثمانی آگاه کرد و وی را به ارسال سفرایی به نزد شاه ایران برای گرویدن به مسیحیت ترغیب کرد. به هرحال این اندیشه هرچند به صورت کم رنگ تر تا عصر نادرشاه نیز ادامه یافت. این پژوهش به بررسی چگونگی پیدایش و تحول و رشد اندیشه منجی خواهانه غرب تا افول و رنگ باختن آن در بین سرزمین های اروپایی می پردازد.