تفسیر المیزان و قرائات غیرمتداول

علامه طباطبائی در المیزان در مواردی معدود، قرائاتی غیرمتداول را به عنوان قرائت اصیل قرآنی ترجیح داده است. شناخت تفصیلی این موارد مقدمه ای است برای طرح پرسش هایی درباره برخی مبانی قرآنی ایشان؛ پرسش هایی برآمده از احساس تعارض میان اقدام فوق با پذیرش برخی مبانی اجماعی یا مشهور طائفه امامیه درباره قرآن؛ از جمله: 1. وحدت نص و قرائت قرآن؛ 2. لزوم تواتر برای اثبات قرآن؛ 3. مصونیت قرآن از تحریف؛ 4. عدم حجیت قرآئات. این مقاله با اتخاذ روشی توصیفی تحلیلی، به بیست مورد از این دست قرائات در المیزان دست یافت که غالبا با ادله ای همچون «شهادت سیاق، هماهنگی با آیه ای دیگر، تطابق لفظی با سنت، دوری از تکلفات دستوری، حذف یا کثرت حذف، اقتضای طبع المعنی، تطابق با حکم مسلم اسلامی، و گواهی لغت» مستدل شده اند. از مجموع این قرائات، نه قرائت منجر به تبدیل معنا، یک قرائت منجر به افزایش معنا، دو قرائت منجر به تبدیل جایگاه معنا و یک قرائت منجر به تغییر در کیفیت معنا شده است.