اثربخشی آموزش همدلی و آموزش مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری بر سازگاری دانش آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی و مقایسه آموزش همدلی و آموزش مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی– رفتاری بر سازگاری کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای انجام شد. طرح پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون چند گروهی است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه های هفتم و هشتم مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای شهر ساری در سال تحصیلی 94-1393 بود. نمونه پژوهش 72 نفر از این دانش آموزان بود که به روش تصادفی به چهار گروه (دو گروه آزمایشی و دو گروه گواه) گمارده شدند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس درجه بندی اختلال نافرمانی مقابله ای کودکان، مصاحبه بالینی ساختاریافته، و پرسش نامه سازگاری دانش آموزان استفاده شد. برای گروه های آزمایشی، آموزش همدلی و آموزش مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری در 8 جلسه 60 دقیقه ای برگزار شد در حالی که گروه های گواه هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد آموزش های همدلی و مدیریت خشم می تواند موجب بهبود سازگاری کلی، سازگاری عاطفی و سازگاری اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای شود و اثر بین گروهی 49 درصد است. بین میزان اثربخشی آموزش های همدلی و مدیریت خشم بر سازگاری و مولفه های آن در کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای تفاوت معناداری دیده نشد. بنابراین توجه به اثربخشی آموزش های همدلی و مدیریت خشم مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری بر متغیرهای مرتبط با سازگاری دانش آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کلیدی: