ژنز و جایگاه تکتونوماگمایی اسکارن آهن صدرآباد (باختر یزد)

کانسار آهن صدرآباد در 28 کیلومتری باختر صدرآباد (باختر استان یزد) و در کمان ماگمایی ارومیه – دختر جای دارد. سنگ های رخنمون یافته در منطقه شامل سنگ‎های رسوبی تریاس پسین – ژوراسیک پیشین (سنگ آهک دولومیتی، ماسه سنگ، شیل و مارن)، توده های گرانیتی تا دیوریتی سنوزوییک و نهشته های کواترنری هستند. توده های نفوذی از سری ماگمایی کالک آلکالن و از گرانیت های نوع I برخوردی تا پس از برخوردی پهنه فرورانش حاشیه قاره ای هستند. در پیدایش کانسار آهن، توده های با ترکیب کوارتزمونزودیوریت تاخیری تر نقش اصلی را داشته اند. گسل های با روند شمال باختری – جنوب خاوری و شمال خاوری-جنوب باختری در کنترل کانه زایی نقش بسزایی داشته اند. کانی های الیوین، کلینوپیروکسن، گارنت، ترمولیت-اکتینولیت، اپیدوت، سرپانتین، تالک، فلوگوپیت، کلسیت، دولومیت، بروسیت و هیدرومنیزیت از کانی های اسکارنی در این کانسار هستند. ماده معدنی که بیشتر از مگنتیت همراه با مقدار اندکی از پیریت، کالکوپیریت و پیروتیت پدید آمده، به‎صورت عدسی های توده ای، رگه-رگچه ای، برشی و پراکنده دیده می شود. پیدایش اسکارن در دو مرحله پیش رونده و پس رونده روی داده است. کانی های الیوین، کلینوپیروکسن و گارنت در مرحله پیش رونده و کانی های دیگر در مرحله پس رونده پدید آمده اند. میانبار های سیال در رگچه های کوارتز همراه با سرپانتین (مرحله پس رونده)، بازه دمایی 217 تا 280 درجه سانتیگراد و درجه شوری 8 تا 16 درصد وزنی معادل NaCl را نشان می دهد که نشان دهنده آمیختگی آب های ماگمایی با آب های جوی در مرحله پیدایش اسکارن پس رونده است. وجود سیلیکات های منیزیم دار مانند سرپانتین، فلوگوپیت، دیوپسید و تالک، کانسار آهن صدرآباد را در رده اسکارن های آهن نوع منیزیم دار جای می دهد.