بررسی حسن تعبیر در زبان فارسی: رویکردی گفتمانی

هدف مقاله حاضر، بررسی سازوکارهای ساخت معنای حسن تعبیری در زبان فارسی با استناد بر رویکرد گفتمانی کرسپوفرناندر (2005) است.از این منظر، حسن تعبیر پدیده ای دو وجهی است: ابتدا، به عنوان فرایندی که بر روی مفاهیم تابو و ناخوشایند (مانند ممنوعیت های مربوط به مسائل جنسی و مباحث مربوط به مرگ) اعمال می شود؛ ثانیا، به عنوان مجموعه شیوه های گفتمانی ای در نظر گرفته می شود که برای قالب ریزی رفتارهای کلامی ای که با ملاحظات و اصول ادب سازگاری ندارند به کار می رود. در این رویکردحسن تعبیر در واکنش به ممنوعیت اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد و هدف اصلی حسن تعبیر، حفظ روابط بین فردی است.با توجه به تحلیل رفتار داده های زبان فارسی مهمترین سازوکارهای حسن تعبیری در زبان فارسی عبارتند از: جایگزینی واژگانی و راهبردهای حسن تعبیری گفتمانی که شامل شگردهای کاهنده، عبارات شبه-امری، افعال وجهی تعدیلگر، قیدهای کاهنده، غیرشخصی سازی، ساختار نفی، تضمن مکالمه ای و شگردهای تلطیفی است.