تبیین وجودشناختی متعالی یا ناسوتی شدن انسان با رویکرد حکمت متعالیه

بنا بر اصول فلسفی حکمت متعالیه، نفس انسان از جسم نشئت گرفته و نفس و بدن چنان در هم تنیده اند که بدن از مراتب نازله نفس است؛ بدن مادی که مرتبه ای از مراتب وجود انسان است و دنیای مادی که وجود انسان را احاطه نموده زمینه ناسوتی و مادی شدن وجود انسان را فراهم کرده اند. بنابراین، اگر انسان با تلاش خود و استمداد از دین الهی، استعدادهای فطری خود را در قلمرو عقل نظری و عقل عملی تکامل ندهد، استکمال او در مرتبه حس و خیال متوقف خواهد شد. به عقیده صدرالمتالهین تعداد اندکی از انسان ها به کمال عقلی نایل می شوند. حس و خیال، ایستگاه (توقفگاه) تکامل بسیاری از انسان هاست. مقاله پیش رو با تبیین هستی شناختی و روش تحلیلی توصیفی و با رویکرد حکمت متعالیه، به بررسی و تبیین فرایند متعالی یا ناسوتی شدن انسان می پردازد. تحقیقات فلسفی، آیات قرآنی، روایات معصومان علیهم السلام، مطالعات پسینی و تجارب تاریخی، نشان می دهند که انسان های متعالی و ملکوتی در اقلیت و انسان های ناسوتی و دنیامدار در اکثریتند.