ارزیابی برخی صفات زراعی و برآورد شاخص های مقاومت به خشکی برای عملکرد لاین های خویش آمیخته آفتابگردان در شرایط با و بدون تنش رطوبتی

به منظور ارزیابی تحمل خشکی و تعیین شاخص مناسب برای ارزیابی تحمل لاین های خویش آمیخته آفتابگردان به شرایط خشکی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با شش تکرار طی دو سال 94-1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان خوی انجام شد. تعداد 20 لاین آفتابگردان در دو شرایط آبیاری مطلوب و محدود ارزیابی شد. تنش خشکی از طریق قطع آبیاری از مرحله R4 تا مرحله R6 اعمال شد. براساس نتایج حاصل، تنش خشکی باعث کاهش ارتفاع و قطر ساقه، وزن صددانه، قطر طبق، طول دوره رشد و عملکرد دانه لاین های آفتابگردان شد. اختلاف آماری معنی داری بین لاین ها از نظر خصوصیات مذکور وجود داشت. بیش ترین عملکرد دانه در لاین های RGK55،BGK375 و BGK1 در شرایط بدون تنش و در لاین های BGK1 و BGK375 در شرایط تنش به دست آمد. برای ارزیابی لاین ها، شاخص های مقاومت به خشکی شامل میانگین عملکرد (MP)، میانگین هندسی بهره وری (GMP)، شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، میانگین هارمونیک بهره وری (HARM)، شاخص پایداری عملکرد(YSI) ، شاخص خشکی حساس (SDI)، شاخص خشکی نسبی (RDI) ، درصد حساسیت به تنش خشکی (SSPI)، شاخص تحمل به خشکی اصلاح شده در شرایط آبیاری مطلوب (K1STI) و شاخص تحمل به خشکی اصلاح شده در شرایط تنش (K2STI) محاسبه شد. برطبق این شاخص ها و همچنین همبستگی ساده، شاخص های STI، K1STI، K2STI، MP،GMP وHARM مناسب ترین شاخص ها برای گزینش ژنوتیپ های آفتابگردان از نظر تحمل خشکی بودند. بر این اساس لاین های BGK1 و BGK375 به عنوان متحمل ترین لاین ها و لاین های RGK23 و RGK26 حساس ترین لاین ها به تنش خشکی بودند.