تحلیلی بر وضعیت انتشارات علمی و ثبت پتنت در نظام ملی نوآوری ایران

امروزه به خوبی مشخص شده که نوآوری فرآیند پیچیده ای است که فعالیت اجزای متعددی را می طلبد. این اجزا روابطی پیچیده با یکدیگر داشته و تحت تاثیر محیط پیرامونی قرار می گیرند. بنابراین مباحث نوآوری مستلزم دیدگاهی نظام مند است که این نگرش باعث شکل گیری نظریه «نظام ملی نوآوری» شد. ویژگی اصلی این سیستم، توانایی اجزای آن در تولید، انتشار و کاربرد فناوری هایی است که ارزش اقتصادی دارند. دانش و علم که اغلب در قالب مقالات ارائه می شوند باید به فناوری تبدیل شوند، چرا که تولید علم به تنهایی نمی تواند به پیشرفت کشور منجر شود. پس از تبدیل آن به فناوری باعث توانمندی و پیشرفت صنعتی نیز خواهد شد. همچنین تاکید جمهوری اسلامی ایران بر رشد درون زا، ایجاب می کند مولفه تولید فناوری مورد توجه جدی قرار گیرد که میزان اختراعات ثبت شده یکی از شاخص های این مولفه است. بنابراین در این مقاله با نگاهی متفاوت و دقیق به نظام ملی نوآوری نمایی مفهومی از آن ارائه و با استفاده از مطالعات نظام مند اسناد و آمارهای معتبر جهانی، اقدام به بررسی کیفیت و کمیت مقالات و پتنت های ایران و کشورهای مورد نظر گردیده است. در واقع، در این پژوهش جایگاه علم و فناوری در نظام ملی نوآوری بررسی شده که نتایج حاکی از جایگاه مطلوب ایران در انتشارات علمی و در مقابل وضعیت نامطلوب در ثبت پتنت است که به تحلیل علل آن نیز پرداخته شده است.