رتبه بندی رضایت مندی از مسکن روستایی با استفاده از تکنیک ویکور (مطالعه موردی: شهرستان ورامین)

بی توجهی به خواسته و تمایلات روستاییان در برنامه ریزی و توسعه مسکن چالش های متعددی در فرآیند برنامه ریزی و عمران روستایی ایجاد می کند و باعث ایجاد ادراک منفی در میزان رضایت مندی روستاییان از مقوله مسکن می شود. هدف این پژوهش، رتبه بندی نقاط روستایی شهرستان ورامین براساس میزان رضایت-مندی آن ها از مسکن با استفاده از مدل تصمیم گیری چندمعیاره (MCDM) ویکور است.
روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی است و بر روی 371 خانوار نمونه تصادفی به نسبت اندازه خانوار در 40 روستای نمونه تصادفی از مجموع 78 روستا در ناحیه همگن شهرستان ورامین در استان تهران انجام شد. در این پژوهش مولفه رضایت مندی ساکنان روستایی از مسکن بر اساس 6 شاخص بهداشتی، اقتصادی، تاسیسات و اجزای درونی مسکن، کالبدی، رفاهی، ایمنی از شاخص های تعیین شده مربوط به مسکن روستایی و در قالب 23 گویه سنجیده شد. در فرآیند انجام کار پس از محاسبه اهمیت نسبی، درجه ارجحیت هر شاخص با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون به دست آمد، سپس با استفاده از مدل ویکور رتبه بندی نقاط روستایی انجام شد.
یافته های پژوهش نشان می دهد که نقاط روستایی شهرستان ورامین به نسبت میزان رضایت مندی از مسکن در سطوح مختلفی قرار داشته اند که از این بین 31 روستا در سطح خیلی کم، 8 روستا در سطح کم و تنها 1 روستا در سطح خیلی زیاد قرار گرفته اند. روستای طغان با رتبه 1 و سطح رضایت مندی خیلی زیاد (0)، در بالاترین و روستای حسین آباد کاشانی با سطح رضایت مندی بسیار کم (975/0)، در پایین ترین رتبه قرار دارند. فاصله سطح روستاها به لحاظ سطح رضایت مندی نسبت به هم مشابه بوده و تفاوت چشم گیر و بسیار زیادی با یکدیگر ندارند؛ ولی قرارگرفتن 31 روستا از 40 روستای مورد مطالعه با سطح رضایت-مندی خیلی کم نشان گر این است که سطح رضایت مندی در ساکنان محدوده مورد مطالعه بسیار پایین تر از حد متوسط قرار دارد.
محدودیت ها و راه بردها: چالش های پژوهش حاضر به لحاظ محدودبودن پیشینه تحقیق مرتبط با موضوع پژوهش و هم چنین، هزینه بالای جمع آوری داده ها و تکمیل پرسش نامه ها با توجه به گستردگی محدوده مورد مطالعه است.
راهکارهای عملی: در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی در راستای تامین مسکن مناسب برای روستاییان درنظرگرفتن وجه نظر و خواسته آن ها موجب ارتقای وضعیت مساکن روستایی و رضایت مندی مردم می شود.
اصالت و ارزش: این مقاله برای سازمان های متولی مسکن روستایی، از آن جا که مسکن ها با توجه به رضایت مندی افراد رتبه بندی شده است، با شناسایی روستاهای دارای رتبه های پایین در جهت ارتقای وضعیت و شرایط مسکن آن ها مفید خواهد بود.