رفتار سیاسی دولت شیعی ادریسیان با دولت های خوارج در مغرب اسلامی

سرزمین دوردست مغرب، از آغاز گسترش اسلام تا قرن چهارم قمری، پذیرای دولت های اسلامی از جمله: ادریسیان (172372ق)، خوارج بنی مدرار (155352ق) و خوارج بنی رستم (160296ق) بوده است. تقارن زمانی و هم عصری میان دولت های یادشده، به نزدیکی در روابط میان آن ها انجامید. در خلال هم عصری این دول، گونه ای از مناسبات و رفتار سیاسی در دو بعد مسالمت آمیز و خشونت آمیز در حوزه های مذهبی، سیاسی و اقتصادی شکل گرفت. نظر به این که دولت شیعی ادریسیان با دولت های خوارج هم عصر بود، رفتار سیاسی این دولت برای تشکیل حکومت و حفظ منافع آن، در فضا و مکانی که سابقه تشکیل دولت شیعی نبوده، تامل برانگیز است. این پژوهش، سعی دارد تا عوامل موثر بر رفتار سیاسی دولت شیعی ادریسیان را با دولت های خوارج بنی مدرار و بنی رستم، با روش تاریخی متکی بر توصیف و تحلیل، بررسی نماید و در کنار آن، به پیامد رفتار سیاسی این دولت بپردازد. برای این منظور، در این پژوهش برای بازشناسی رفتار سیاسی ادریسیان، به مبحث قدرت و منافع حکومت ها، بر اساس آرای نظری مکتب کثرت گرایان پرداخته می شود.